ایمنی ترمینال فرودگاه
- شناسه خبر: 20062
- تاریخ و زمان ارسال: 1 آذر 1396 ساعت 17:00
این مقاله به شرح این موضوع میپردازد که چرا سیستمهای کشف حریق در مراکز حمل و نقل عمومی، بویژه در فرودگاهها، مجموعه خاصی از چالشها را پیش‌روی سازندگان و نصابان تجهیزات فوق قرار میدهد؟
پرواز از فرودگاه بینالمللی دبی با پذیرش بیش از ۵۰ میلیون مسافر که این فرودگاه را در مرتبه چهارمین فرودگاه پر رفتوآمد جهان قرار داده است، یکی از شیوههای مسافرت بوده که در میان افراد از محبوبیت فزآیندهای برخوردار شده است. در حالی که با اطمینان کامل از امنیت و ایمنی این فرودگاه مهم و استراتژیک، به‌روزترین سیستمهای پیشگیری از حریق را میتوان در قسمت‌های مختلف آن مشاهده کرد، اغلب موضوع تشخیص زودهنگام حریق به عنوان یک دغدغه جدی، ذهن کارشناسان آن را به خود مشغول کرده است. با این وجود، حقیقت امر آن است که چنین مسئلهای برای اداره بدون مشکل هر مرکز حمل و نقل عمومی دیگری، امری حیاتی به حساب میآید.
برنامهریزی، نصب و راهاندازی سیستم جدید تشخیص و اعلام حریق در یک فرودگاه آماده بهرهبرداری، بسیار مهم و حساس است. فرودگاهها بدون استثنا، روزانه ۲۴ ساعت و سالانه ۳۶۵ روز فعالیت میکنند. این امر به آن معنا است که هرگونه عملیات نصب و آزمایش میبایست به موازات یک سیستم تشخیص حریق کاملاً کارآمد و موجود انجام شود و این روند باید تا زمانی که سیستم جدید آماده بهرهبرداری شود، به منظور تأمین پوششدهی، ادامه یابد. بعلاوه، عموم مردم با محیط پیرامون خود آشنایی ندارند؛ این امر در حالی است که این افراد دارای فرهنگ‌های متفاوت نسبت به برخورد با موضوع خطر در چنین مکان‌هایی بوده و حتی به زبانهای مختلفی سخن میگویند. در تمام این موارد باید پیشبینیهای لازم، درصورت وقوع حادثه در نظر گرفته شود. دراختیارگذاشتن شیوههای آسان و قابلفهم اطلاعرسانی و راهنمایی از طریق سیستم اعلام حریق و راهکارهای تخلیه جهت سهولت تخلیه کنترلشده ایمن و بهموقع، امری ضروری است.
این موضوع بدون اشاره به آن که خود ساختمان، طراح و نصاب را با چالش مواجه میکند، وجود دارد. فرودگاههای بین المللی مکانهای بسیار وسیعی هستند که از ترمینالهای مربوط به انتقال مسافران آن تا آشیانه های هواپیما، مجموعهای از محیطهای منحصر به فرد بوده که هر یک نیازمند انواع مختلف راه‌حلهای کشف و اعلام حریق میباشد.
موضوع حائز اهمیت دیگر آن است که تمام کاربری‌های موجود در سازه‌های فوق برای حصول اطمینان از این که نوع مناسب تشخیص حریق به منظور مواجهه با خطرات مختلف آتشسوزی، مورد استفاده قرار میگیرد، ارزیابی میشود. شناخت نوع ریسک حریق، مواد موجود، بار حریق، محیط، فناوری حسگر و بهترین مکانهای مربوط به نصب دتکتور، از جمله موارد مهم و اساسی برای تشخیص اولیه و مطمئن حریق خواهد بود. در بیش‌تر موارد، دتکتورهای دودی و یا ترکیبی به عنوان دتکتورهای مطلوب محسوب میشوند که البته میتوان دیگر دتکتورها مانند: دتکتورهای یونیزه، مونوکسید کربن (CO)، شعله‌ای (UV/IR) و نمونه‌‌گیر را برای تشخیص انواع آتشسوزیهای خاص و یا تأمین حفاظت در محیطها به کار برد. استفاده از دتکتورهای مونوکسید‌کربن بویژه برای کمک به دتکتورهای دودی و دراختیارگذاشتن تشخیص اولیه حریق در ساختمانهایی مناسب است که در آنها خطرات آتشسوزی بدون شعله عمیق وجود دارد و یا احتمال لایهبندی دود که در مناطقی مانند فضاهای خالی سقف یا ساختارهای پیچیده سقف سلولی (وابسته به ارتفاع سقف) رخ میدهد، به چشم میخورد.
[auth]
خطر مهم‌تر از حریق
به جز حادثه حریق، یکی از مخربترین وقایع برای یک فرودگاه، اعلام اشتباه حریق میباشد. هزینه مالی یک تخلیه اضطراری فرودگاه بسیار سنگین بوده و ضمن کاهش شدید اعتبار آن در اذهان مسافرین، پیامدهای امنیتی غیرقابل‌جبرانی را نیز به وجود می‌آورد.
لذا به‌منظور حصول اطمینان از عدم وقوع این اتفاق، تمام تجهیزات تشخیص حریق (با همه حالتهای حساسیت) و دیگر اجزای سیستم اعلام حریق، میبایست مطابق با استانداردهای معتبر، توسط Notified Body شخص ثالث مورد تأیید قرار گیرند. درخواست صدور گواهینامه معتبر محصول از سوی تأمینکنندگان منتخب به طراح سیستم در به اثبات رساندن این که آیا تجهیزات پیشنهادی مطابق با ملزومات قانونی است و یا امکانات تولیدی مستقلاً ارزیابی و تأیید شده است، کمک شایانی میکند.
اخیراً با توسعه فناوری‌های جدید، دتکتورهای دارای حالتهای واکنش قابلانتخاب که ذاتاً به منظور تشخیص مطمئن محدوده گسترده آتش سوزی ها طراحی شدهاند، توسط برندهای معتبر جهانی ارائه شدهاند. با وجود این انعطافپذیری، میتوان اعتماد بیشتری به دتکتورها به منظور ارائه بهترین عملکرد نمود. برخی دتکتورهای جدیدتر هشدارهای ناخواسته را حتی در محیطهایی که دسترسی افراد به آنها مشکل بوده و دارای آلاینده‌های محیطی با غلظت بالا باشند (مشروط به گواهینامه) کاهش خواهد داد.
چالش دیگری که در سایر بخش‌های فرودگاه، مانند بخش تفکیک چمدان قرار دارد، ریسک هشدارهای اشتباه به دلیل وجود گرد و غبار و حشرات است. در حال حاضر، دتکتورهای مدرنی برای تأمین ایمنی در برابر چنین شرایط محیطی طراحی شدهاند.
احمد حسن‌زاده فرد
کارشناس سیستمهای اعلام و اطفاء حریق
a.hasanzadehfard@ikco.com
[/auth]
