مقاله

نرم‌افزار هوشمند مدیریت ارسال نیروهای آتش‌نشانی و امدادی به صورت اتوماتیک در مجتمع‌های صنعتی

شناسه خبر: 19598
تاریخ و زمان ارسال: 23 مهر 1396 ساعت 11:20

پدیده آتش‌سوزی در مجتمع‌های صنعتی به علت وجود منابع بسیار زیاد قابل‌اشتعال، امری متداول و غیر‌قابل‌اجتناب است که می‌تواند منجر به ایجاد خسارت‌های جانی، مالی و زیست محیطی جبران‌ناپذیری گردد. در این رویدادها به علت غیر‌منتظره‌بودن حوادث، عدم اطلاعات دقیق از شرح حادثه (فرآیند، نوع ماده سوختی، فشار و دما و …) و وجود استرس بسیار زیاد در شرایط اضطراری، نیروهای امدادی (به‌خصوص فرماندهان) اغلب در تصمیمات خود دچار اشتباه و خطا می‌شوند و نمی‌توانند عملکردی کاملا موثر و کارآمد داشته باشند. لذا اخیرا برای حذف این خطاهای انسانی (نیروهای امدادی) و عملکرد دقیق‌تر، از نرم‌افزارهای ویژه بهره گرفته می‌شود.

تصویر ۰۱

شناسایی مخاطرات و ارزیابی ریسک هر تجهیز در واحدهای فرآیندی مجتمع، شبیه‌سازی فرآیند، بررسی و آنالیز آتش به منظور تعیین سناریوهای محتمل، تعیین مناطق حساس به آتش، تعیین و طراحی نوع و میزان سیستم‌های اعلام و اطفاء، باتوجه به خطرات هر واحد و همچنین تعیین نحوه پیشرفت آتش در هر سناریو می‌تواند به طرز قابل‌ملاحظه‌ای از میزان خسارات جانی و مالی بکاهد. لذا با بررسی عملکرد و شبیه‌سازی کامپیوتری شرایط حادثه می‌توان قبل از بروز هرگونه آتش‌سوزی، با نگرش‌های مهندسی و پیشگرانه، راهکارهای مناسبی ارایه نمود. از طرفی در مجتمع‌های نفت، گاز و پتروشیمی، وجود پیش‌طرح حادثه (Pre Incedent Plan) ، طرح مقابله (Action Plan) و طرح واکنش در شرایط اضطراری (ERP) طبق استانداردهای مربوطه از قبیل: ۱۵۵۵۴ NFPA1600, ISO و … الزامی است.
[auth]
در این پروژه تمامی امکانات ویژه شرایط اضطراری مجتمع، ازجمله مشخصات خودروها و تجهیزات آتش‌نشانی، امدادی و … به همراه هر سه طرح فوق (پیش‌طرح، طرح مقابله و طرح واکنش در شرایط اضطراری) و همچنین مشخصات فنی یکایک هر تجهیز مهم و کلیدی به صورت مجزا در هر واحد فرآیندی، بررسی و نگارش می‌شود. سپس با استفاده از نرم‌افزار PHAST, ALOHA تمامی این تجهیزات شبیه‌سازی پیامد شده و این اطلاعات در غالب نرم‌افزار ویژه ارسال نیروهای آتش‌نشانی (CAD) به صورت خودکار عملیاتی می‌شود. وجود مشخصات و شرح وظایف نفرات درگیر در عملیات، در دسترس بودن، شناسایی مخاطرات ویژه واحد یا تجهیز، پیش‌طرح، طرح مقابله، طرح واکنش در شرایط اضطراری و منابع اصلی جرقه، نوع و میزان ماده شیمیایی یا سمی، تاکتیک‌های ویژه جهت کنترل و یا اطفاء و دستورالعمل توقف اضطراری برای واحد یا تجهیز حادثه‌دیده و … از امکانات این نرم‌افزار می‌باشد.

تصویر ۰۲

نرم افزار CAD

در حال حاضر این تکنولوژی تنها در اختیار کشور آمریکا بوده و مجتمع‌های صنعتی و مدیریت حوادث شهری این کشور از آن بهره می‌گیرند. مشابه این تکنولوژی به همت مهندسین داخلی، مجید رمضانی و سید حسن سبزواری و به‌خصوص حمایت همه‌جانبه مهندس بابایی، مدیرعامل محترم پالایشگاه شهید تندگویان تهران، زحمات بی‌دریغ جناب حامد منفرد، مدیر اداره HSE و جناب بهارلویی، رییس محترم اداره آتش‌نشانی برای اولین بار در داخل کشور تولید (و رفع نواقص مشابه آمریکایی خود) و ثبت گردیده است.

تصویر ۰۳

تشریح نرم‌افزار CAD

تصویر ۴

در این فناوری به‌منظور کسب نتیجه مطلوب، اطلاعات ورودی مورد‌نیاز با استفاده از نقشه‌های موجود و بازدید از سایت، بررسی مشخصات فنی واحدهای عملیاتی، شرایط جوی و محیطی و تعیین جهت وزش باد غالب در منطقه، فراهم و نتایج آن بدین‌صورت در اختیار کاربران قرار می‌گیرد:

مشخصات فنی تجهیزات کلیدی واحدهای فرآیندی، نوع ماده شیمیایی، شناسایی مخاطرات ویژه آن تجهیز و سناریوهای احتمالی
شبیه‌سازی پیامد برای یکایک سناریوهای مختلف برای هر تجهیز بصورت جداگانه به کمک نرم‌افزارهای PHAST, ALOHA
مشخص‌کردن سناریوهای عمومی بحران در مجتمع
مشخصات خودروهای امدادی و آتش‌نشانی و سایر تجهیزات کمکی در شرایط اضطراری
مشخص‌کردن سطوح مختلف بحران و و اقدامات موردنیاز هر سطح
مشخصات پیش‌طرح حادثه (Pre Incedent Plan) و منابع ایمنی و آتش موجود در هر واحد بطور مجزا
مشخص‌کردن طرح مقابله (Action Plan) با سناریوهای موجود
مشخصات آتش فرضی بوقوع پیوسته در هر منطقه، شامل حداکثر شدت آتش، نحوه گسترش شعله، میزان تولید دود و مواد سمی و سهم سوخت در تولید آتش در محیط‌های مختلف
محاسبه مقدار اکسیژن موجود در هر واحد در هر لحظه در هنگام بروز آتش‌سوزی
محاسبه زمان رسیدن مواد قابل‌اشتعال نشت‌کرده به منابع جرقه
بررسی میزان مقاومت سازه در برابر آتش‌سوزی و مشخص‌کردن نقطه‌های ضعیف
ارزیابی و تخمین وخامت، شدت بحران و یا آتش‌سوزی فرضی، محاسبه مدت زمان کل حادثه، زمان تک تک مراحل حادثه از زمان وقوع حادثه و اعلام خطر برای آن
میزان تغییرات دما در مکان‌های مختلف واحد که به فرمانده اجازه می‌دهد تا میزان خسارت را تخمین زده و شرایط حادثه را برآورد کند.
محاسبه خسارات مالی، جانی و زیست‌محیطی حادثه، طی یک بحران فرضی
بررسی مسیرهای خروجی و وضعیت آنها در هنگام بروز حادثه آتش‌سوزی
طرح تخلیه اضطراری
بررسی سیستم‌های عایق‌بندی و موانع پیش‌بینی‌شده برای جلوگیری از توسعه و گسترش شعله، حرارت، گازهای داغ، دود و سایر آلاینده‌ها و طرح حفاظت واحدهای مجاور
طرح واکنش در شرایط اضطراری (ERP)
ارزیابی کارایی سیستم اعلام و اطفاء حریق (F&G) هر واحد بصورت مجزا
محاسبه شاخص حریق و انفجار هر واحد و ارائه راهکار
انیمیشن‌سازی سه‌بعدی از پیش‌طرح حادثه (Pre Incedent Plan) و طرح مقابله (Action Plan) جهت آموزش به نفرات درگیر در بحران و انجام مانور بر همین اساس
ارسال خودکار خودروها و تجهیزات امدادی و آتش‌نشانی، باتوجه به امکانات موجود و محل قرارگیری آنها