مونوکسید کربن و سیانید نیتروژن – گازهای سمی پس از حریق
- شناسه خبر: 19888
- تاریخ و زمان ارسال: 9 آبان 1396 ساعت 17:00
TOXIC GAS LEVELS POST FIRE
عموما پس از عملیات مقابله با آتش‌سوزی، افراد مختلف اعم از نیروهای عملیاتی، کارشناسان ایمنی، بررسی علت حریق، جنائی، بیمه و حتی صاحبان کالا به‌دلیل نوع وظیفه و شرح فعالیت خود، اقدام به ورود به محل حریق‌زده و انجام اقدامات مختلف می‌نمایند. در طی این فرایند اجتناب‌ناپذیر که برخی مواقع ساعت‌ها و حتی روز‌ها به طول می‌انجامد، گازها و بخارات مختلفی در محیط متصاعد می‌شود که حاوی موادی بسیار کشنده و مرگبار همچون مونوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، سیانید نیتروژن، اکسید نیتروژن، فرمالدئید، بنزن و یا فسژن است.
این مواد شیمیایی خطرناک که حتی شاید دیده هم نشوند، اثرات مرگباری برای سلامتی کاربران فوق ایجاد می‌کند که ماسک‌هایی که آنان استفاده می‌کنند نمی‌تواند کمترین تغییری در میزان دریافت این مواد ایجاد کند. چراکه در غلظت‌های کم نیز آنها رفتار بی‌رحمانه خود را با شش‌ها و پوست افراد دارند.
دوقلوهای سمّی
همه آتش‌نشان‌ها آگاهند که هر جا دود هست، مونوکسید کربن هم وجود دارد. ولی تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که غلظت بالایی از سیانید نیتروژن نیز در دود‌های حاصله وجود دارد. NIOSH 2007 نیز با عنوان “پیشگیری از مرگ آتش‌نشان‌ها در اثر حمله قلبی”، آتش‌نشان‌ها را در معرض مرگ‌های ناشی از حملات قلبی گاز سیانید نیتروژن در آتش‌سوزی‌هایی که فاقد دود می‌باشد، معرفی کرده است. حوادث قلبی عروقی ناگهانی به این نکته اشاره دارد که سیانید نیتروژن در اثر سوختن ناقص موادی که دارای کربن و نیتروژن هستند تولید می‌شود. (در هر دو صورت طبیعی و مصنوعی) و غلظت آن در هوا در افرادی که در معرض مشاغلی که با آنها سروکار دارند، بیشتر است. همچنین مشخص شده است که این گاز سمی باعث اختلال سلولی در استفاده از اکسیژن شده و در نتیجه باعث نارسایی اکسیژن و تظاهرات قلبی عروقی می‌گردد.
همچنین گاز سیانید نیتروژن در اثر سوختن موادی نظیر: لمینیت‌ها، مواد مصنوعی، فوم‌ها، پلاستیک‌ها و چوب تولید می‌شود. خیلی از این مواد در وسایل منزل و اداری نظیر پارچه مبل یافت می‌شود که این امر باعث شده است که حریق‌های بوجود آمده معمولی توسط شهروندان امروزه سمی‌تر باشد. هر دو گاز مونوکسید کربن و سیانید هیدروژن گازهایی نامرئی هستند که نیاز به استفاده از دتکتور سنسورهای خاص خود دارند.
اثرات مخرب این دو گاز سمی هنگامی که با یکدیگر در محیط حضور دارند، به‌دلیل تأثیرات هم‌افزایی آنها به‌مراتب بدتر و خطرناک‌تر از زمانی است که به تنهایی در محل وجود دارند. از لحاظ کلینیکی نیز در مطالعاتی که بر روی قربانیان تنفسی در برخی از مرگ‌ها انجام شد، غلظت بالای مونوکسید و سیانید نیتروژن مشاهده شد.
صحنه‌های پس از حریق، مناطق پر‌خطر؟
مطالعات و بررسی‌های انجام‌شده توسط متخصصان آتش‌نشانی روی مواد و محصولات ناشی از حریق منجر به اتخاذ تصمیماتی جدی برای تقویت تعامل و هماهنگی لحظه به لحظه تیم‌های آتش‌نشانی مستقر در محل حریق شده است. بسیاری از تیم‌های عملیاتی پیشرفته و موفق جهان، اکنون دستورالعمل عملیاتی استانداردی را برای کشف و مواجهه ایمن با محصولات حریق در سازه‌های شهری یا صنعتی دارند. این دستورالعمل‌ها با تجهیزات مستقل و بی‌سیم توام هستند که ضمن کشف خودکار این سموم و گازهای کشنده، بلافاصله اطلاعات پردازش‌شده را در اختیار همه گروه‌های موجود در صحنه حادثه ارسال می‌کند.
زمانی که کلیه آتش‌نشان‌ها، تیم HAZMAT و تیم پشتیبان عملیات از تجهیزات متنوعی بطور هم زمان استفاده می‌کنند، همگی تمایل به استفاده از تجهیزات بی‌سیم دارند که بهترین خدمات را ارائه دهد. این کار باعث رشد سریع؛ تجمیع فرمان‌ها، مانیتور و به اشتراک گذاشتن اطلاعات توسط یک فرمانده و یا مدیران بحران می‌گردد.
مانیتور گاز چندکاره QRAE 3
این مانیتور گاز که ساختRAE بوده و توسط Honeywell عرضه می‌شود، با قابلیت تنظیم برای کاربردهای عملیات آتش‌نشانی، نجات و امداد، حوادث شیمیایی و سایر موارد خاص، دارای عملکرد همزمان و بی‌سیم بین آتش‌نشان و مرکز فرماندهی است. کاربرد آسان، سرویس و نگهداری ساده، مقاومت عالی در برابر ضربه شوک، شرایط ناپایدار جوی و سایر امتیازات منحصر به فرد دیگر از مزایای این فناوری است.
