آشنایی با دستگاه های تنفسی

استاندارد ۴۶۶۷  B.S  انگلیس انواع وسایل تنفسی را به چهار بخش تقسیم می کندو برای هریک از آنها تعاریفی دارد . این وسایل می بایست توسـط سازنــدگان تولیـدات خودرا بهHSE  مخخف  Health safety executive کمیته اجرایی بر سلامتی و ایمنی دستگاه ارائه تا مورد امتحان و آزمایش قرار گیرند ، تا در صورت تائید مجوز لازم صادر شود.

۲-۱- دستگاه تنفسی مدار باز

دستگاهی است که در آن هوای فشرده در سیلندر یا سیلندرها (دوقلو) به وسیله شخص حمل می شود . این هوا از طریق لوله به شیر دهنده هوا سپس به ماسک صورت می رسد . پس از تنفس هوای دم، هوای بازدم از راه یک سوپاپ یک طرفه از ماسک خارج می شود . این دستگاه را دستگاه های تنفسی شخصی می نامند که مورد تائید آتش نشانی ها  بوده و مورد استفاده قرارمی گیرند و دارای متعلقاتی است که به تفضیل در خصوص آنها تشریح خواهد شد.

۲-۲ – دستگاه های تنفسی شخصی به همراه خط لوله هوای فشرده (مدار باز) In line

دستگاهی است که در آن استفاده کننده هوایش را از منبع هوای فشرده به وسیله دستگاه تنفسی شخصی دریافت می کند.

دستگاه تنفسی شخصی که به وسیله نیروهای عملیاتی حمل می شود . دارای کار مفیدی در حدود ۳۵ دقیقه تأمین هوا می باشد. در عملیاتهایی که نیازبه زمانهای بیشتری است مانند زیرزمین هایی که در طبقات تحتانی ، انبارهایی که دارای وسعت زیاد و یا در تونلها  و کانالها وغیره ، که مستلزم کار طولانی است دستگاه تنفسی شخصی جوابگو نخواهد بود .  لذا طرحی بکار گرفته شده که اساساً از یک اتصال هوای شیلنگی که هوای فشرده سیلندرهایی که بیرون از محوطه عملیاتی قرار گرفته اند هوای دو مصرف کننده دستگاه تنفسی شخصی را تأمین
می کند.البته تجهیزات باید به گونه ای طراحی شوند که اجازه دهد این اتصال برقرار گردد . در این روش اگر به هر دلیلی اتصال هوای خطی قطع گردید  ، شخص بلافاصله از دستگاه تنفسی شخصی خود استفاده و سریعاً از محیط عملیاتی خارج می گردد.

کلیه برنامه کاری تحت کنترل فردی آموزش دیده قراردارد . در این روش سیلندرهای تأمین هوا نباید ظرفیتی کمتر از ۴۵۰۰ لیتر هوا داشته باشد این سیلندرها مجهز به فشارسنج  وتقلیل دهنده فشار هوا  می باشند ؛ این فشار در لوله فشار متوسط برابر با ۶ الی ۱۰ بار جریان یافته به وسیله قطعه ای به شکل V  اتصال دو مصرف کننده  دستگاه های تنفسی شخصی را تأمین می کند . قطعه V  به کمر یکی از استفاده کنندگان محکم بسته شده ، یکی به شخص اول ، قسمت دیگر آن به شخص دوم هوا دهی می کند که از هر خط لوله بیش از دونفر نمی توانند استفاده کنند. شیلنگ خط لوله هوا نباید بیش از ۹۰ متر باشد.

۲-۳- دستگاه های تنفسی مدار بسته

دستگاهی است که در آن هوای بازدم توسط استفاده کننده ، مجدداً مصرف می شود،  بعد از زمانی که CO_۲  بازدم جذب شد .

این دستگاه ها در خطرات خاصی که نیاز به زمانهای طولانی بمدت ۱ الی ۴ ساعت کار
می باشد مانند تونلها ، معادن ، کانالها و صنایع شیمیایی و غیره ،  استفاده می شود . این سیستم شامل دستگاه هایی است که سیلندر آنها دارای درصد اکسیژن بالایی تا ۷۰% می باشد . این دستگاه ها طوری طراحی شده اند که اکسیژن تحت فشار در سیلندرهایی به ظرفیتهای مختلف ذخیره می شود که در یک سیکل بسته با یک ماسک تنفسی در ارتباط می باشد . هنگام عملیات دم و باز دم تنفسی ۴%  اکسیژن مصرفی که به صورت گاز کربنیک انسان پس می دهد ( بازدم ) ، بوسیله فیلتر مخصوص جذب و اکسیژن باقیمانده ( ۱۷%) مجدداً جهت مصرف مورد استفاده قرار می گیرد.

خطرات اکسیژن :

وجود اکسیژن در هوا با یک تراکم بیش از حد معمول می تواند میزان احتراق را بالا ببرد ؛ همچنین اکسیژن خود بخود در اثر تماس با روغن ، گریس ، کثافات روغنی واکنش شیمیایی حرارت زا ایجاد کرده وقابل انفجار خواهد بود ، لذا تحت هیچ شرایطی کشیدن سیگار ، روشن کردن فندک ، تماس دست روغنی شیر سیلندر در ناحیه عملیاتی  در رابطه با نقل و انتقال سیلندر حاوی اکسیژن و یا جابجایی آن از ظرفی به ظرف دیگر مجاز نمی باشد . آزمایشات انجام شده بوسیله مویه این است ؟ که استفاده از این دستگاه برای کار آتش نشانی مناسب نیست .

۲-۴- دستگاه های تنفسی اضطراری ( مدار باز و مدار بسته )

دستگاه های تنفسی اضطراری همانطور که از نامشان پیداست در مواقع ضروری وخطرات خاصی جهت رهایی از محیطهای آلوده با مدت کارکرد کم وساده در طرحها و مدلهای مختلفی به صورت مدارباز یا بسته به کار گرفته می شوند.

SAVER   ساخت دراگر آلمان ، هر شخص به راحتی می تواند

براساس دستورالعمل آن از دستگاه استفاده کند .

 

دستورالعمل: در مواقع اضطراری درب ساک را باز کنید ، ماسک اکسیژن را روی صورت قراردهید ، سیستم ورود اکسیژن به طور اتوماتیک با اولین تنفس بکار می افتد و تقـریباً۱۰ الی ۱۵ دقیقه برای شخص اکسیژن تأمین می کند.

AIRLINE  ساخت  دراگر آلمان دستگاهی با سیستم فشار مثبت است که دارای افت فشار دو مرحله ای  می باشد . سیلندر آن وقتی به طور کامل تا ۱۹۳ بار شارژ باشد ۴۰۰ لیتر هوا برای ۱۰ دقیقه تأمین می نماید.

SIEBE BORMAN  ساخت انگلیس مدل ۱۵SG  سیلندری با ۵۸۰ لیتر در فشار شارژ ۱۹۷ بار برای ۱۵ دقیقه هوا تأمین می کند .

ماسک های تنفسی فیلتر دار:

این ماسک ها هوا را از طریق انواع فیلتر های مخصوص در برابر ذرات ، غبارات و گازهای سمی و دود تصفیه کرده و قابل  تنفس قرار می دهد . فیلتر های ماسک با توجه به نوع آلودگی محیط در زمانهای محدودی قابل استفاده است و باید پس از مصرف تعویض گردند .این نوع ماسک ها معمولاً در جنگهای شیمیایی ، میکروبی بکار گرفته می شوند وبا توجه به اینکه در آتش سوزیها  اکسیژن صرف سوختن اجسام شده و کمبود اکسیژن حاصل می شود ، جهت عملیاتهای آتش نشانی مناسب نیست.