ارتقاء سطح حفاظت تجهیزات فردی با معیارهای استاندارد

امروزه در محیط‌های کاری با وجود طیف وسیعی از مخاطرات شیمیایی، فیزیکی، بیولوژیکی و مکانیکی با خصوصیات خورندگی، برندگی، سمیت، سرطانزایی، سوزانندگی، جهش زایی و … می‌تواند سلامت شاغلین و حتی سایر افراد مجاور محیط‌های شغلی را به شدت تهدید نماید. لذا لازم است با شناسایی و کنترل‌های مهندسی مانند جایگزینی مواد خطرناک با مواد کم خطر، تغییر فرآیند کار -محصور کردن- استفاده از سیستم‌های تهویه مناسب، بکارگیری روش‌های کنترل از راه دور و یا گردش کار اقدام لازم به عمل آید. اما از آنجایی که در مواقعی کنترل بخشی از عوامل زیان آور شغلی در منبع تولید و در مسیر انتقال عملی نبوده یا بسیار مشکل می‌باشد تنها راه حل باقیمانده تجهیز پرسنل به وسایل حفاظت فردی مناسب و استاندارد خواهد بود. این وسایل شامل گستره وسیعی از لوازم و تجهیزات می‌باشد که به منظور حفاظت قسمت‍‌های مختلف بدن در برابر انواع خطرهای احتمالی ساخته می‌شوند. بخشی از وسایل حفاظت فردی شامل موبندها، سربندها، کلاه‌های حفاظتی، عینک‌ها، رسپیراتورها، گوشی‌ها (ایرپلاک و ایرماف)، شیلدهای صورت، دستکش، پیش بندها، روپوش‌ها، گترها، ساق بندها، کفش‌های ایمنی و پوتین‌ها و غیره است. البته ممکن است برای کارفرمایان استفاده از وسایل حفاظت فردی برای کنترل و مواجهه کارگران با خطرات یک راه حل ساده و مناسب و صحیح به نظر رسد ولی در صورت عدم توجه به عوامل متعدد و موثر پیشگیری، می‌تواند بسیار نامناسب و حتی خطرناک باشد.

برای اینکه وسایل حفاظت فردی بتوانند بالاترین سطح ممکن حفاظت را تأمین کنند لازم است بطور مناسب انتخاب شده و موقع خریداری نیز آن دسته از وسایل که مطابق با مقررات سازمان‌های مسئول ملی و بین المللی نظیر مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار، سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مقررات وزارت کار، NIOSH، ANSI و غیره باشند انتخاب گردیده و همچنین به بهترین نحو ممکن نگهداری و به طور صحیح مورد استفاده قرار گیرند.

همچنین این نکته قابل تأمل است در بسیاری از حوادث به وقوع پیوسته، تجهیزات حفاظت فردی استاندارد و مورد تأیید مراکز ذیصلاح یکی از گزینه‎های پیشگیری بوده که متأسفانه بعلت عدم آگاهی  و توجه کارفرمایان و یا مسئولین ایمنی، از تجهیزات معیوب و یا فاقد تأییدیه استفاده نموده که منجر به دریافت درصد بالایی از قصور حادثه گردیده در حالی که با بکارگیری دستورالعمل‎های ایمنی و توجه به آئین‎نامه‎های مرتبط و همچنین استفاده از تجهیزاتی که دارای تأییدیه‎های معتبر می‎باشد می‎تواند هم از وقوع حوادث پیشگیری و هم کارفرمایان را در برابر مسئولیت‎های قانونی در این خصوص حمایت کند.

در اجرای  ماده ۹۰ قانون کار جمهوری اسلامی ایران: «کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی که بخواهند لوازم حفاظت فنی و بهداشتی را وارد یا تولید کنند، باید مشخصات وسایل را حسب مورد همراه با نمونه‎های آن به وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارسال دارند و پس از تأیید به ساخت یا وارد کردن این وسایل اقدام نمایند».

طبق ماده ۱۵ آیین نامه وسایل حفاظت فردی مصوب شورای عالی حفاظت کار-

اطلاعات مشروحه ذیل می‎بایست بر روی تمامی وسایل حفاظت فردی به گونه ای پایدار، نشانه گذاری گردد و به وضوح قابل رویت باشد:

الف- نام یا علامت مشخصه کارخانه سازنده

ب- نام کشور سازنده

ج- سال و ماه ساخت و در صورت نیاز تاریخ انقضاء

د- نوع کاربرد

ه – استانداردی که براساس آن ساخته شده است

و- شماره و تاریخ تأییدیه وزارت کار و امور اجتماعی یا حسب مورد وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

لذا مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی با توجه به رسالت خطیری که  در این زمینه داشته با دارا بودن پیشرفته‎ترین تجهیزات و دستگاه‎های تست وسایل ایمنی و حفاظتی کمک شایانی به این موضوع نموده و با اجرای تست‎های ایمنی و حفاظتی مطابق با دستورالعمل‎های بین‎المللی بر روی تجهیزات ساخت داخل و یا خارج توانسته بر کیفیت آنها صحه‌گذاری نماید و برای حمایت از تولید و عرضه وسایل حفاظت فردی استاندارد و مرغوب در سطح صنایع و به تبع آن صیانت از نیروی کار و تلاش کشور نمونه‎های تولیدی یا توزیعی برای صدور تأییدیه طبق استاندارد مرکز؛ مصوب استانداردهای ملی، بین‎المللی و براساس استانداردهای ایزو  نوع تجهیز تست شده و سپس تعرفه خدمات به مدت یکسال صادر می‎گردد. در ادامه  فهرست تجهیز و شرکت سازنده مطابق جدول نمونه زیر در سایت http://crtosh.mcls.gov.ir  قرار خواهدگرفت .

این فهرست‎ها کمک فراوانی به توزیع کنندگان و متولیان خرید تجهیزات صنایع و اطمینان از تهیه وسایل استاندارد خواهد نمود.

در ادامه این مسیر مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی با همکاری بازرسین اداره کار تعاون و رفاه اجتماعی به صورت موردی در طول سال از این مراکز بازدید نموده و در صورت مشاهده هرگونه تخلفی با همکاری  مراکز ذیصلاح برخورد خواهد کرد.

از سال گذشته برای تولید کنندگان، واردکنندگان و توزیع کنندگان محترم وسایل حفاظت فردی طرحی به جهت جلوگیری از تخلفات  احتمالی مصوب گردید مبنی بر اینکه تنها نمونه‎های تولیدی یا توزیعی که نسبت به ثبت نام یا علامت تجاری (برند) خود از طریق اداره ثبت علایم تجاری اقدام نموده‎اند، از سوی این مرکز پذیرش شده و مورد آزمون و صدور تأییدیه قرار خواهند گرفت .

از این‎رو فهرست مدارک و مستندات الزامی برای ارائه نمونه وسایل حفاظت فردی و اخذ تأییدیه به شرح ذیل اعلام می‎گردد:

الف- مدارک الزامی برای تولید کنندگان

۱- پروانه تولیدی از وزارت صنعت، معدن و تجارت

۲- پروانه کسب

۳- تصویر ثبت علامت یا نام تجاری

۴- نامه درخواست انجام آزمون و صدور تأییدیه به مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار

۵- تعداد نمونه‎های وسایل حفاظت فردی طبق جدول پیوست

ب- مدارک الزامی برای وارد کنندگان

۱- پروانه کسب

۲- تصویر ثبت علامت یا نام تجاری

۳- تصویر سند نمایندگی انحصاری یا نمایندگی توزیع (عاملیت فروش) از کمپانی تولیدکننده

۴- نامه درخواست انجام آزمون و صدور تأییدیه به مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار

۵- تعداد نمونه‎های وسایل حفاظت فردی طبق جدول پیوست

پ- مدارک الزامی برای توزیع کنندگان ( شرکت‎های توزیع یا فروشندگان )

۱- پروانه کسب

۲- تصویر ثبت علامت یا نام تجاری

۳- تصویر سند نمایندگی انحصاری یا عاملیت فروش برای کالاهای تولید داخلی / نامه تأیید اصالت کالا از نماینده انحصاری یا نمایندگی‎های توزیع در ایران برای کالاهای وارداتی

۴- نامه درخواست انجام آزمون  صدور تأییدیه به مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار

۵- تعداد نمونه‎های وسایل حفاظت فردی طبق جدول پیوست .

نتیجه گیری :

افرادی که به نوعی مرتبط با تجهیزات حفاظت فردی هستند برای اینکه بتوانند بالاترین سطح ممکن حفاظت را تأمین کنند لازم است درهنگام تولید؛ انتخاب و خرید به موارد گفته شده توجه ویژه نمایند.

 

 

نویسنده:زهره کیانیکارشناس رسمی حفاظت کار مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت اداره کار

پایان/