ارزیابی ریسک حریق تعدادی از هتل‌های ۴ ستاره شهر مشهد به روش FRAME نتایج ارزیابی ریسک حریق قسمت دوم

نتایج ارزیابی ریسک حریق

بعد از مشخص شدن هتل های مورد نظر جهت ارزیابی ریسک، هریک از طبقات هتل ها به عنوان یک واحد مستقل در نظر گرفته شده و پرسشنامه جمع آوری اطلاعات برای هر واحد بطور جداگانه تکمیل گردیده و در نهایت این اطلاعات برای هر واحد  بطور جداگانه در داخل نرم افزار وارد شده است و ارزیابی ریسک در سه حالت برای ساختمان و محتویات آن، برای افراد و برای فعالیت ها توسط نرم افزار برآورد شده است. جهت سهولت در بررسی نتایج بدست آمده برای هر هتل، نمودار مربوط به نتایج بدست آمده نیز ترسیم شده است.

۴-۱ نتایج ارزیابی ریسک برآورد شده هتل آبان :

این هتل دارای زیربنای ۶۱۲۵ مترمربع بوده که دارای چهار طبقه می باشد. طبقه منفی یک شامل پارکینگ، تاسیسات، لاندری و انبار بوده، طبقه همکف شامل لابی، رستوران، آشپزخانه، کافی شاپ و اتاقهای مدیریت می باشد و در طبقات اول و دوم هم اتاق های هتل قرار گرفته است.

نتایج ارزیابی ریسک حریق انجام شده برای هرکدام از واحدها در جداول شماره یک الی ۴ به تفکیک آورده شده است همچنین نتایج ریسک بدست آمده جهت ساختمان و محتویات آن ( نمودار ۱)، جهت افراد ( نمودار ۲) و جهت فعالیت ها ( نمودار۳ )  نیز جهت سهولت بررسی ترسیم گردیده است.

 

جدول ۱- نتایج ارزیابی ریسک واحد یک ( طبقه منفی یک ) هتل آبان

نتایج ارزیابی ریسک واحد یک
برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۱٫۶۷	۲٫۲۲	۲٫۲۵	ریسک بالقوه   P
۰٫۶۰	۰٫۵۳	۰٫۸۸	سطح پذیرش  A
۰٫۹۱	۱٫۱۳	۰٫۸۷	سطح حفاظت D
۳٫۰۵	۳٫۷۲	۲٫۹۴	مقدار ریسک  R

 

جدول ۲- نتایج ارزیابی ریسک واحد دو ( طبقه همکف ) هتل آبان

نتایج ارزیابی ریسک واحد دو
برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۰٫۹۷	۱٫۰۹	۱٫۱۱	ریسک بالقوه   P
۱٫۰۰	۰٫۹۰	۱٫۲۰	سطح پذیرش  A
۱٫۷۸	۱٫۴۶	۱٫۷۰	سطح حفاظت D
۰٫۵۴	۰٫۸۳	۰٫۵۴	مقدار ریسک  R

 

جدول ۳- نتایج ارزیابی ریسک واحد سه ( طبقه اول ) هتل آبان

نتایج ارزیابی ریسک واحد سه
برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۱٫۲۱	۱٫۴۹	۱٫۳۹	ریسک بالقوه   P
۱٫۲۰	۰٫۹۱	۱٫۲۱	سطح پذیرش  A
۱٫۵۴	۱٫۴۶	۱٫۷۰	سطح حفاظت D
۰٫۶۶	۱٫۱۲	۰٫۶۷	مقدار ریسک  R

جدول ۴- نتایج ارزیابی ریسک واحد چهار ( طبقه دوم ) هتل آبان

نتایج ارزیابی ریسک واحد چهار
برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۱٫۴۲	۱٫۷۴	۱٫۶۳	ریسک بالقوه   P
۱٫۲۰	۰٫۹۰	۱٫۲۰	سطح پذیرش  A
۱٫۵۴	۱٫۴۶	۱٫۷۰	سطح حفاظت D
۰٫۷۷	۱٫۳۳	۰٫۸۰	مقدار ریسک  R

۲ نتایج ارزیابی ریسک برآورد شده هتل خورشید تابان :

این هتل در مجموع دارای ۱۶۰۰۰ مترمربع مساحت بوده که در ۸ طبقه ساخته شده است. طبقه منفی دو شامل، تاسیسات، استخر، انبار و لاندری بوده و در طبقه منفی یک مجموعه تالارها و سالن آمفی تئاتر قرار دارد. طبقه همکف هم شامل لابی، کافی شاپ، اتاق های اداری و مدیریت می باشد. از طبقه اول تا چهارم اتاق های هتل قرار داشته و در طبقه پنجم نیز رستوران واقع شده است.

نتایج ارزیابی ریسک حریق انجام شده برای هرکدام از واحدها در جداول شماره ۵ الی ۱۲ به تفکیک آورده شده است همچنین نتایج ریسک بدست آمده جهت ساختمان و محتویات آن ( نمودار ۴)، جهت افراد ( نمودار ۵) و جهت فعالیت ها ( نمودار۶ )  نیز جهت سهولت بررسی ترسیم گردیده است.

جدول۵- نتایج ارزیابی ریسک واحد یک ( طبقه منفی دو) هتل خورشید تابان

نتایج ارزیابی ریسک واحد یک
برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۲٫۱۲	۲٫۴۴	۲٫۸۵	ریسک بالقوه   P
۰٫۵۰	۰٫۴۰	۰٫۷۵	سطح پذیرش  A
۲٫۲۸	۱٫۴۰	۲٫۱۷	سطح حفاظت D
۱٫۸۵	۴٫۳۸	۱٫۷۵	مقدار ریسک  R

جدول۶- نتایج ارزیابی ریسک واحد دو ( طبقه منفی یک ) هتل خورشید تابان

نتایج ارزیابی ریسک واحد دو
برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۱٫۷۰	۱٫۶۷	۱٫۹۵	ریسک بالقوه   P
۱٫۰۰	۰٫۶۰	۰٫۹۰	سطح پذیرش  A
۳٫۰۴	۱٫۳۳	۲٫۲۵	سطح حفاظت D
۰٫۵۶	۲٫۱۱	۰٫۹۶	مقدار ریسک  R

جدول ۷- نتایج ارزیابی ریسک واحد سه ( طبقه همکف ) هتل خورشید تابان

برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۱٫۰۴	۱٫۰۴	۱٫۱۹	ریسک بالقوه   P
۱٫۰۰	۰٫۹۰	۱٫۲۰	سطح پذیرش  A
۲٫۰۶	۱٫۴۶	۲٫۲۵	سطح حفاظت D
۰٫۵۰	۰٫۷۸	۰٫۴۴	مقدار ریسک  R

 

جدول ۸- نتایج ارزیابی ریسک واحد چهار ( طبقه اول ) هتل خورشید تابان

برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۰٫۹۲	۱٫۳۸	۱٫۰۶	ریسک بالقوه   P
۱٫۲۰	۰٫۹۴	۱٫۲۴	سطح پذیرش  A
۲٫۰۶	۱٫۴۶	۲٫۲۵	سطح حفاظت D
۰٫۳۷	۱٫۰۰	۰٫۳۸	مقدار ریسک  R

 

جدول ۹- نتایج ارزیابی ریسک واحد پنج ( طبقه دوم ) هتل خورشید تابان

نتایج ارزیابی ریسک واحد پنج
برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۱٫۰۵	۱٫۵۰	۱٫۲۰	ریسک بالقوه   P
۱٫۲۰	۰٫۸۸	۱٫۱۸	سطح پذیرش  A
۲٫۰۶	۱٫۴۶	۲٫۲۵	سطح حفاظت D
۰٫۴۲	۱٫۱۷	۰٫۴۵	مقدار ریسک  R

 

جدول ۱۰- نتایج ارزیابی ریسک واحد شش ( طبقه سوم ) هتل خورشید تابان

نتایج ارزیابی ریسک واحد شش
برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۱٫۱۲	۱٫۶۱	۱٫۲۹	ریسک بالقوه   P
۱٫۲۰	۰٫۸۷	۱٫۱۷	سطح پذیرش  A
۲٫۰۶	۱٫۴۶	۲٫۲۵	سطح حفاظت D
۰٫۴۵	۱٫۲۷	۰٫۴۹	مقدار ریسک  R

 

جدول ۱۱- نتایج ارزیابی ریسک واحد هفت ( طبقه چهارم ) هتل خورشید تابان

برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۱٫۱۸	۱٫۶۹	۱٫۳۵	ریسک بالقوه   P
۱٫۲۰	۰٫۸۶	۱٫۱۶	سطح پذیرش  A
۲٫۰۶	۱٫۴۶	۲٫۲۵	سطح حفاظت D
۰٫۴۸	۱٫۳۵	۰٫۵۲	مقدار ریسک  R

جدول ۱۲- نتایج ارزیابی ریسک واحد هشت ( طبقه پنجم ) هتل خورشید تابان

نتایج ارزیابی ریسک واحد هشت
برای فعالیت ها	برای افراد	برای ساختمان و محتویات
۱٫۰۷	۱٫۶۰	۱٫۲۳	ریسک بالقوه   P
۰٫۸۰	۰٫۲۴	۰٫۵۴	سطح پذیرش  A
۲٫۰۶	۱٫۴۶	۲٫۲۵	سطح حفاظت D
۰٫۶۵	۴٫۵۳	۱٫۰۰	مقدار ریسک  R

نتایج ارزیابی ریسک برآورد شده هتل مشهد:

این هتل که در مجموع دارای ۹۰۰۰ مترمربع زیربنا می باشد از ۱۴ طبقه ساخته شده است. این هتل دارای دو ساختمان  قدیم و جدید می باشد. ساختمان قدیم که در حاشیه خیابان امام رضا قرار دارد پنج طبقه بوده ( از طبقه منفی یک تا مثبت ۳ ) و ساختمان جدید که بعداً ساخته شده و به هتل اضافه شده است ۱۴ طبقه ( از منفی سه تا مثبت ۱۰ ) می باشد. در طبقات منفی یک و همکف ساختمان قدیم و جدید بهم متصل شده اند. در طبقه منفی ۳ واحد تاسیسات ، انبار و لاندری قرار داشته و طبقه منفی دو پارکینگ می باشد. طبقه منفی یک نیز شامل رستوران و آشپزخانه می باشد. در طبقه همکف نیز لابی، کافی شاپ، سالن کنفرانس، و اتاق های اداری و مدیریت قرار دارد. طبقات اول تا سوم ساختمان قدیم و اول تا دهم ساختمان جدید نیز شامل اتاق های هتل می باشد. نتایج ارزیابی ریسک حریق بطور جداگانه برای هر واحد محاسبه گردید و در نهایت نتایج ریسک بدست آمده جهت ساختمان و محتویات آن ( نمودار ۷)، جهت افراد ( نمودار ۸) و جهت فعالیت ها ( نمودار۹)  ترسیم گردیده است.

– نتیجه گیری

با توجه به ارزیابی های انجام شده و نتایج بدست آمده از نمونه های انتخابی می توان نتیجه گرفت که مهمترین و بالاترین مقدار ریسک حریق در هتل های مشهد مربوط به ریسک برآورد شده برای افراد می باشد و سایر حالات ریسک های اندازه گیری شده از جمله ریسک حریق ساختمان و محتویات آن و همچنین ریسک مربوط به فعالیت ها چندان بالا نمی باشد، که با توجه به اینکه در هتل ها حفاظت از افراد مهمتر از موارد دیگر می باشد لذا باید اقدامات کنترلی جهت کاهش ریسک حریق افراد در اولویت قرار گیرد.

همچنین با توجه به ارزیابی های صورت پذیرفته  می توان نتیجه گرفت مهمترین و پر ریسک ترین قسمت هتل های مورد بررسی از نظر بروز حریق طبقات زیرزمین  می باشد که معمولاً واحدهای تاسیسات، انبار، لاندری در آن قرار داشته و به همین دلیل احتمال بروز حریق در این قسمت ها بالا می باشد، بنابراین اقدامات خاص کنترلی جهت کاهش ریسک حریق برای این مناطق باید در نظر گرفته شود.

از دیگر نتایج بدست آمده در این پژوهش  می توان به این نکته اشاره نمود که ایمن ترین و کم ریسک ترین مکان از نظر خطر حریق در هتل ها طبقه همکف و لابی هتل می باشد که این امر  معمولاً به دلیل پایین بودن بار حریق در این مناطق و دسترسی آسان به فضای باز و بیرون هتل می باشد. همچنین در طبقات بالای همکف که معمولاً اتاق های هتل قرار دارد ریسک حریق چندانی به دلیل نبود منابع حرارتی وجود ندارد فقط در بعضی طبقات مقدار ریسک ارزیابی شده برای افراد از مقدار استاندار بیشتر می باشد که هرچه ارتفاع طبقات بالاتر باشد این ریسک نیز بیشتر خواهد بود. ینابراین لازم است در صورت افزایش طبقات در هتل ها و بالارفتن ارتفاع آن اقدامات کنترلی مضاعف در نظر گرفته شود.

نتیجه مهم دیگری که از این تحقیق می توان به آن دست یافت، اینست که در هتل های که در طبقات بالا اماکن تجمعی مانند رستوران قرار دارد و راههای خروج مناسب و کافی نبوده و همچنین سیستم های ایمنی لازم  تعبیه نشده است، ریسک حریق بسیار بالا بوده بطوری که بالاترین ریسک حریق برآورد شده در این پژوهش نیز مربوط به طبقه پنجم هتلی می باشد که در آن رستوران واقع شده است.

۶- پیشنهادات و راهکارها

با بررسی نتایج ارزیابی های بعمل آمده می توان بیان کرد که راهکار پیشنهادی برای کاهش ریسک حریق درهتل های ۴ ستاره شهر مشهد اجرای دقیق مقررات ملی ساختمان و آیین نامه های سازمان نظام مهندسی و آتش نشانی است.

با توجه به اینکه در تمامی هتل های مورد بررسی مقررات ملی ساختمان و قوانین سازمان نظام مهندسی و آتش نشانی به طور کامل اجرا نشده بود لذا با اجرای کامل این مقررات و همچنین نصب سیستم های اعلام و اطفای حریق کامل می توان ریسک حریق را تا حد ممکن کاهش داد. همچنین با          بررسی های انجام شده مشخص می گردد که توجه و رعایت مسائل مشروحه ذیل می تواند تا حد زیادی از ریسک حریق در هتل های مورد بررسی کاسته و یا در ساخت هتل های جدید مورد توجه قرار گیرد.

۶-۱ یکی از موارد مورد توجه جهت کاهش ریسک در هتل ها مقاوم بودن مصالح مورد استفاده در ساختمان در برابر حریق  می باشد که این مورد در اکثر هتل های مورد بررسی رعایت نشده و بعضاً مقاومت مصالح مورد استفاده در بعضی از ساختمانها ۱۵دقیقه بیشتر نمی باشد.

۶-۲ با توجه به اینکه در هتل ها حفظ افراد در اولویت اول قرار دارد و همچنین در بررسی های انجام شده نیز مقدار ریسک حریق برای افراد بالاتر از ریسک برآورد شده برای ساختمان و فعالیت ها می باشد، پیشنهاد می گردد راههای خروج به تعداد و جهات مناسب در نظر گرفته شود، که این مورد نیز درهتل های مورد بررسی کافی نبوده یعنی تعداد راههای خروج یا کافی نبوده و یا همگی راههای خروج تعبیه شده در یک سمت ساختمان قرار داده شده است. ( لازم است حداقل زاویه ۹۰ درجه بین راههای خروج در نظر گرفته شود)

۶-۳ یکی از موارد مهم در کاهش ریسک حریق در هتل هادوربندی پلکان با مصالح مقاوم در برابر حریق و استفاده از درب های مقاوم در برابر حریق برای پلکان و راههای خروج می باشد. این مورد نیز در هتل های مورد بررسی رعایت نشده بود و تمامی پلکان و راههای خروج موجود در این هتل ها از نوع پلکان باز داخلی و بدون دوربندی می باشد.

۶-۴ با توجه به اینکه مهمترین قسمت هتل ها از نظر بارحریق، منابع حرارتی و بطورکلی ریسک حریق طبقات زیرزمین، انبارها، تاسیسات و واحدهای لاندری می باشد، پیشنهاد می گردد در این قسمت ها ضوابط خاص ایمنی، اصول انبارداری و همچنین آموزش پرسنل بطور ویژه انجام گردد و همچنین سیستم های کامل حفاظتی نظیر سیستم های اعلام حریق اتومات، سیستم اطفای حریق اتومات( اسپرینکلر )، جعبه آب آتش نشانی و خاموش کننده های دستی در نظر گرفته شود.

۶-۵ در تمامی هتل های مورد مطالعه تنها سیستم اعلام حریق اتومات نصب گردیده بود و در هیچ کدام از هتل ها سیستم اطفای حریق اتومات در کل هتل اجرا نشده بود و تنها در بعضی از هتل ها در پارکینگ و طبقات زیرزمین این سیستم نصب شده بود، بنابراین پیشنهاد می گردد این سیستم در کل ساختمان و قسمت های هتل اجرا و نصب شود.

۶-۶ با توجه به اینکه هر چه تعداد طبقات هتل بیشتر باشد ریسک حریق در طبقات بالاتر بیشتر است باید تمهیدات خاص برای این طبقات در نظر گرفته شود و حدالامکان از تصرف های تجمعی مانند رستوران و سالن اجتماعات در این طبقات استفاده نشود و یا در صورت اجرا راههای خروجی کافی برای آنها در نظر گرفته شود. در مطالعات انجام شده نیز مشخص شد بالاترین مقدارریسک ارزیابی شده برای افراد مربوط به واحدی می باشد که در طبقه پنجم یک هتل واقع شده و دارای کاربری رستوران می باشد.

۶-۷ یکی از مواردی که نقش مهمی در کاهش ریسک حریق دارد تقسیم بندی واحد به مناطق کوچکتر با مصالح مقاوم در برابر حریق است که این مورد نیز در هیچ یک از موارد مورد مطالعه انجام نپذیرفته بود،  لذا پیشنهاد می گردد در طبقاتی که خصوصاً مساحت واحد بالا می باشد، محل توسط پوشش های مقاوم در برابر حریق به مناطق کوچکتری تقسیم شود تا گسترش حریق با سرعت کمتری صورت پذیرد.

۷- قدردانی

در پایان بر خود لازم می دانم، از راهنماییهای اساتید ارجمند جناب آقای دکتر سعیدگیوه چی و سرکار خانم دکتر نصرآبادی که اینجانب را در نگارش این مقاله دلسوزانه یاری نموده اند، کمال تشکر و قدردانی را نمایم.