انفجارگاز و اطفا حریق مایعات قابل اشتعال و حفاظت از اماکن

هدف :

 

بمنظور بالا بردن توان جسمانی و عملیاتی نیروهای آتش نشانی ، هنگام بروز حریق و حوادث احتمالی و استفاده از تجهیزات مناسب جهت اطفای حریق کالاهای در حال آتش سوزی وپیشگیری از سرایت حریق به کالاهایی که در مجاورت منطقه دچار حریق در محوطه قرار دارند و همچنین ارزیابی توان و دانش تخصصی فرمانده و پرسنل عملیاتی ایستگاههای آتش نشانی و مشارکت واحدهای مختلف مرتبط در امر اطفای حریق در زمان وقوع حوادث ، دستورالعمل برگزاری مانور عملیاتی انفجارگاز واطفای حریق جامدات و مایعات قابل اشتعال و حفاظت از کالاهای مجاور محل حریق در محوطه تهیه گردیده است . که با توجه به هماهنگی به عمل آمده منطبق با برنامه زمان بندی از پیش تعیین شده جهت آموزش  و ممیزی نحوه انجام مانور و گزارش ارزیابی مذکور تهیه و متعاقبا” ارائه خواهد شد .

  الف ) نفرات شرکت کننده در مانور عملیاتی :

کلا””۱۶ نفرکه، ۸ نفر از پرسنل عملیاتی ایستگاههای آتش نشانی با تجهیزات کامل انفرادی و ۸ نفر نیروهای حفاظت فیزیکی جهت کنترل محیط بشرح ذیل در مانور شرکت خواهند نمود .

۱ – فرمانده عملیات ( FIRE   COMMANDR   ) : ۱ نفر

۲ – مسئول پمپ یا پمپ چی  ( PUMP   MAN  )   : ۱ نفر

۳ – مسئول سرنازل  (  NUZZLE  MAN     ) :۱ نفر

۴ – کمک سرنازل  ( NUZZIE   MAN  ASSISANT  ) :۱ نفر

۵ – اطفائ کننده با کپسول پودروگاز ۱۲ کیلوگرمی  : ۲ نفر 

۶- یک نفر مصدوم .

۷- یک نفر حمل مصدوم.

 

ب ) تجهیزات اطفاء حریق مورد نیاز جهت انجام مانور :

۱- خودرو منبع دار آتش نشانی                                     ۱ دستگاه

۲ – لوله نواری ۵/۲ اینچ                                                  ۴ بند  ( ۲ بند در عملیات )

۳ – سرنازل آبده ۵/۲ اینچ ( فوگ )                               ۱ دستگاه ( ۱ دستگاه در عملیات )

۴ – خاموش کننده پودروگاز ۱۲ کیلوگرمی                  ۴ دستگاه ( ۲دستگاه در عملیات )

۵ – دستگاه تنفسی با متعلقات کامل                           ۴ دستگاه  (  ۴ دستگاه در عملیات  – چنگک                                                                        ۲ عدد

 

ج ) تدارکات مورد نیاز جهت ایجاد حریق در مانور عملیاتی  :

۱-  بشکه ( تشت عملیاتی )                                                 ۳ عدد

۲ –کپسول نیم کیلویی گاز (یکبارمصرف)                       ۱۰عدد

۳-کپسول گاز۱۱کیلویی     (پرسی یابوتان)                      ۳عدد

۴-ظرف خالی روغن نباتی ۱۷کیلویی                                ۲عدد

۵-  گازوئیل                                                                        ۲۰۰لیتر

۶- بنزین                                                                            ۴۰ لیتر

۷ – ضایعات چوب و کاغذ                                                 یک وانت

۸ – مشعل ۲ متری                                                            ۲ عدد

۹ – بطری خالی ۵/۱ لیتری                                              ۱۰عدد

۱۰ – کبریت                                                                          یک بسته

 

د ) نحوه استقرار نیروهای آتش نشانی در مانور عملیاتی :

۱- شماره ۱  ( فرمانده )

۲ – شماره ۲   ( پمپ چی )

۳-  شماره ۲و ۳  ( سرلوله  کمک سرلوله )

۴- شماره ۴و۵  ( نفرات مسئول خاموش کننده )

۵-  شماره ۶  (مصدوم )

۶-  شماره ۷ ( حمل مصدوم )

 

ذ – شرح عملیات و مراحل اجرائی انجام مانور عملیاتی :

حریق توسط بیسیم  ویا تلفن به ایستگاه آتش نشانی اعلام می شود و اپراتور تلفن حاضر در ایستگاه آتش نشانی  بلا فاصله نسبت به انجام وظایف محوله اقدام نموده ( کسب اطلاعات از نفر اعلام کننده حریق  ، اعلام حریق در ایستگاه و به صدا در آوردن زنگ حریق  ، انتقال اطلاعات لازم به فرمانده عملیات  ، تماس با واحدهای مرتبط و انتقال اطلاعات لازم و …… ) و فرمانده عملیات نیز پس از کسب اطلاعات لازم  ، نسبت به اعزام نیرو به محل  و انجام عملیات اطفائ حریق بشرح ذیل اقدام می نماید .

نیروهای عملیاتی پس از اعزم به محل حادثه در مکانی مناسب نسبت به حریق استقرار می یابند  ( که تا دستور فرمانده عملیات  ، مشغول انجام عملیات اطفائی نخواهند شد ) و فرمانده عملیات اطفائ حریق نیز به محض رسیدن به محل  ، ضمن بازدید از محل حادثه و تشخیص نوع آتش سوزی  نسبت به انتخاب روش و مواد اطفائی موثر و آرایش نفرات اقدام می نماید .  فرمانده بر اساس بررسی های بعمل آمده مشاهده میکند که مقداری ضایعات چوب و کاغذ  و همچنین تعدادی بشکه ۲۲۰ لیتری حاوی مایعات قابل اشتعال که تعدادی کپسول گاز۱۱کیلویی درمجاورت آنها در حال سوختن بوده  و از طرفی در محل حادثه نیز مقداری کالا از قبیل اجناس چیده شده بر روی پالت و …… وجود دارد که هر آن ممکن است آتش به آنها نیز سرایت نموده  و دامنه حریق گسترش یابد بنابراین باتوجه به احتمال انفجارگاز. به دستور فرمانده ضمن رعایت فاصله ایمن نسبت به شعاع انفجارگاز از خودرو شماره یک سریعا یک رشته لوله نواری بر اساس شرایط  ومکان عملیات لوله نواری ۵/۲ اینچ به سمت محل آتش سوزی  واز میان موادی که در حال سوختن بوده  و کالاهایی که در مجاورت منطقه عملیاتی قرار داشته و خطر گسترش حریق آنها را تهدید می کند کشیده شده و به آن وصل می شود  و در این زمان پمپ چی سریعا اقدام به آبرسانی به میزان و فشار لازم می نماید . در این فاصله فرمانده ضمن نظارت بر صحنه عملیات  ، دستور اطفائ بشکه های حاوی مایعات قابل اشتعال وکپسولهای گازمشتعل را توسط دو نفر از اطفاکنندگان  ( نفرات ۴و۵ ) بوسیله تعداد دو عدد کپسول پودروگاز ۱۲ کیلوگرمی صادر کرده و همزمان نیز فرمان کشیدن یک بند لوله نواری ۵/۲ اینچ از خودرو شماره یک مستقر در محل  و نصب سرنازل مربوطه توسط سرنازل  و کمک وی ( نفرات ۲و۳ ) جهت اطفائ حریق جامدات مشتعل را صادر می نماید .

پس از پایان عملیات اطفائ حریق جامدات  و مایعات وگازها وانجام عملیات جداسازی  بوسیله چنگک و اطمینان از اطفا کامل حریق و بررسی کامل محل حادثه ، فرمانده پایان زمان عملیات اطفائ حریق را به سایر نیروهای همکار اعلام نموده  و عملیات خاتمه می یابد .

 

و ) نکات الزامی مورد توجه در عملیات  :

۱-   تمامی پرسنل عملیاتی حاضر در محل عملیات  ودر طول مدت زمان اطفا میبایستی از تجهیزات حفاظت فردی بطور کامل استفاده نمایند .

۲-  نفرات سرنازل  ، کمک سرنازل در حین اطفائ حریق می بایست مجهز به دستگاه تنفسی باشند .

۳-  حضور تمامی پرسنل آتش نشانی در روز انجام مانورعملیاتی در ایستگاه  آتش نشانی الزامی        می باشد .

 

 

ز ) شرح وظایف نیروهای همکار شرکت کننده در مانور عملیاتی (اعضاکمیته درحین بحران)

۱-  نیروهای کنترل ترافیک و حفاظت فیزیکی

* باز کردن مسیر حرکت خودروهای آتش نشانی  و نیروهای امدادی به سمت محل وقوع حادثه .

* کشیدن نوارخطر پیرامون محل حادثه جهت جداسازی  و مشخص نمودن محل حریق .

* جلوگیری از ورود اشخاص غیر مسئول به محل حریق .

* نظارت بر جابجائی کالاهای موجود در محل حادثه

* حفاظت کامل محل وقوع حادثه تا پایان زمان عملیات .

۲-  ایمنی و بهداشت ، بهداری و اورژانس

*حضور آمبولانس با تجهیزات کامل  وکادر آماده در محل وقوع حادثه تا پایان زمان عملیات .

* ارائه کمکهای اولیه به مصدومان احتمالی ناشی از آتش سوزی .

* شناسائی ، تهیه و ارائه MSDS   مواد موجود در انبار جهت تصمیم گیری مناسب فرمانده عملیات آتش نشانی در بکار گیری از روشهای اطفائی . حداقل ۳ نوع ماده شمیایی مورد استفاده با فراوانی مصرف شوندگی بالا .

* حضور مسئول ایمنی و بهداشت تا پایان عملیات در محل حریق جهت ارائه کمک به فرمانده آتش نشانی .

 

 

۳-  امور اداری  ، خدمات

* جابجائی و انتقال ضایعات ناشی از حریق و بشکه های خارجاز محل حادثه با هماهنگی فرمانده عملیات آتش نشانی  ( بوسیله لیفتراک و …….)

* پاکسازی کامل محل وقوع حادثه بعداز اعلام پایان زمان عملیات اطفائ توسط فرمانده عملیات  .

 

ح ) نحوه ارزیابی مانور عملیاتی :

۱-  زمان رسیدن (:  (  ACCESS  TIME

زمان ثبت شده از زمان اعلام عملیات تا رسیدن تعداد موثر خودرو عملیاتی و پیاده شدن نیروهای عملیاتی که مدت آن با توجه به میزان فاصله محل حریق با ایستگاه آتش نشانی و توسط کارشناسان ناظر محاسبه خواهد شد تاخیر در رسیدن به محل حریق موجب پایین آمدن امتیاز مربوطه خواهد شد .

۲–  زمان آماده سازی تجهیزات  ( PREPRATION  TIME         : 

( زمان ثبت شده از پیاده شدن نیرو تا شرو عملیات  ( خروج آب یا کف از سرنازل ) که مدت زمان استاندارد آن یک دقیقه بوده  و افزایش زمان آماده سازی موجب پایین آمدن امتیاز مربوطه خواهد شد .

۳–  زمان عملیات  ( ACTION  TIME  )  :زمان ثبت شده از شروع عملیات تا رفع کامل خطر و اطفائ حریق که با توجه به نوع حریق ایجاد شده محاسبه خواهد شد .

۴–  هماهنگی تیمی  ( TEAM ACCORD ):هماهنگی در نحوه اجرای وظایف میان نفرات و اجرای صحیح آن بر حسب نوع ، وسعت ، اهمیت حریق و انتخاب صحیح ابزار و مواد اطفایئ که امتیاز آن توسط کارشناسان ناظر محاسبه خواهد شد .

۵–  انظباط عملیاتی  (  REACTION  DICIPLINE  ) :

کامل بودن تجهیزات حفاظت فردی شامل لباس عملیات و تجهیزات عملیاتی شامل استفاده از دستگاه تنفسی آماده در صورت لزوم ، تجهیزات کمکی مانند چراغ قوه در شب  و …. که امتیاز آن توسط کارشناسان ناظر محاسبه خواهد شد .

 

۶–  آمادگی تجهیزات  ( EQIPMENT  PREPRATION   ) :

آمادگی ، سالم  و در دسترس بودن تجهیزات  ، ابزارها  و خودروها بر اساس چک لیست که امتیاز آن توسط کارشناسان ناظر محاسبه خواهد شد .

۷–  نحوه استقرار خودروها  ( ENGIN STATION    ) :

فاصله مناسب محل استقرار خودرو ها تا محل حریق  ، دسترسی مناسب  و در نظر گرفتن موارد ایمنی جهت استقرار خودرو که امتیاز آن توسط کارشناسان ناظر محاسبه خواهد شد .

۸–  نحوه فرماندهی در عملیات و عملکرد فرمانده تیم  ( FIRE COMMANDRY ) :

نحوه نظارت برمحل حادثه و نظارت بر عملکرد افراد در انجام وظایف محوله ، در نظر داشتن رعایت نکات ایمنی جهت حفظ جان افراد تحت امر  ، نحوه تامین آب  وبکارگیری و استفاده مناسب از امکانات  و تجهیزات که امتیاز آن توسط کارشناس ناظر محاسبه خواهد شد .