ایمنی الویت اول ساخت و ساز

درابتدا ضمن عرض تسلیت به مناسب ایام سوگواری سرور آزادگان جهان حضرت امام حسین (ع) و آرزوی قبولی عزاداری شما عزیزان، در آستانه برگزاری نمایشگاه ساختمان و ارتباط مستقیم این صنعت با حوزه ایمنی و آتش نشانی قصد دارم نگاه اجمالی به وضعیت ایمنی ئر حوزه  ساخت و ساز بندازیم.

ساختمان سازی صنعتی است که طبق آمار حدود ۱۳ درصد اشتغال مستقیم ایجاد می‌کند، اما در سال های اخیر به تنهایی ۴۰ تا ۵۰ درصد حوادث حین کار را شامل شده است. اینجاست که رعایت اصول ایمنی و HSE در ساختمان سازی اهمیت پیدا می‌کند. همچنین بخشی از حوادث، مانند حوادثی که برای کارگران غیر مجاز رخ می‌دهد بعضا در آمارها نمی آید. و ساخت و سازها به دلیل شرایط موقت و حتی اشتغال یک روزه‌ای که برای کارگران ایجاد می کند بیشترین سهم را در اشتغال کارگران غیر مجاز میان همه مشاغل دارد.

HSEدر ساختمان های شهری کشور ما متاثر از عوامل متعدد بیرونی و درونی پروژه وضعیت مناسب ندارد. ضعف فرهنگ عمومی، سیطره مسایل اقتصادی بر مسایل فرهنگی و اجتماعی و حتی فنی و اجرایی در ساخت و ساز، عدم نظارت دقیق توسط سازمان های مسئول، دخالت افراد فاقد صلاحیت در امر ساختمان، عدم آگاهی صاحب کاران نسبت به ایمنی، بهداشت و محیط زیست کار، اولویت دهی به کاهش هزینه ها و افزایش سودآوری بیش از سایر عوامل از جمله ایمنی و کیفیت، عدم بهره گیری از مسئولان و مشاوران ایمنی به خصوص در ساختمان های کوچک متراژ کمتر از ۱۵۰۰ متر که حدود ۷۰ درصد ساخت و ساز ها را شامل می شود، از عمده عوامل نامناسب بودن بهداشت، ایمنی و محیط زیست ساختمان ها محسوب می شود. نقص بزرگ در کارگاه های ساختمانی و حوادثی که در آن رخ می دهد نتیجه عدم آشنایی و آموزش کارفرمایان و کارگران در خصوص ایمنی ساختمان است. عدم آشنایی کارفرمایان با مسئولیت و وظایف خود در زمینه ایمنی در صورتی است که قانون، تامین ایمنی کارگاه را بر عهده کارفرما گذاشته است. چه افرادی که به عنوان کارفرما در ساخت و سازهای شهری حضور دارند اغلب یا مالکان زمینی هستند که قرار است ساختمان درآن بنا شود و یا سرمایه گذارانی هستند که طی قرارداد مشارکت در ساخت، اجرای ساختمان را بر عهده دارند.

در این میان عدم الزام شهرداری به عنوان مرجع صدور پروانه ساختمان در بکارگیری و استخدام مجری صاحب صلاحیت دارای پروانه اشتغال از وزارت راه و شهرسازی توسط صاحب کار موجب می شود تا مجموعه مشکلات بعدی در مدیریت کارگاه و اجرا در تامین ایمنی و کیفیت ساختمان پدید آید.

از طرفی کارگران مشغول در این صنعت نیز از آموزش های مناسب در زمینه ایمنی بی بهره‌اند. موقتی بودن کار در کارگاه‌های ساختمانی، عدم تداوم همکاری بین کارفرما و کارگر در پروژه‌های بعدی، شفاهی و غیر رسمی بودن توافقات کاری و عدم انعقاد قرارداد بین کارفرما و کارگر و عدم کنترل و نظارت در بکارگیری کارگران دارای پروانه مهارت فنی عواملی است که بی اعتنایی به آموزش‌های ایمنی کارگران را موجب می‌شود.

البته این پایان راه نیست یکی از مهم‌ترین کارهایی که برای افزایش امنیت ساختمان‌ها باید انجام شود، استفاده از سیستم اعلام حریق و تجهیزات آتش نشانی است. فرقی ندارد که ساختمان تجاری باشد یا مسکونی؛ خدماتی باشد یا اداری. به هر حال اهمیت تجهیزات آتش نشانی در ساختمان‌ها به قدری است که ضریب ایمنی ساختمان بالاتر می‌رود. از جمله تجهیزات آتش نشانی که برای سیستم اعلام حریق ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد شامل کپسول آتش نشانی، اسپرینکلر، آژیر اعلام حریق و سنسور تشخیص دود است که خوشبختانه در این سال‌های اخیر با نظارت سازمان آتش نشانی پیشرفت‌های چشمگیری در ایمن سازی ساختمان‌های نوساز داشته‌ایم.

علی آنجفی