تحلیل فضایی نقاط ناایمن شهری با استفاده از آزمون های آماری گرافیک مبنا
- شناسه خبر: 27742
- تاریخ و زمان ارسال: 4 دی 1399 ساعت 10:37
چکیده
تهران به عنوان پایتخت کشور و بزرگترین کلانشهر ایران به دلیل شرایط خاص کالبدی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم بر آن، با نرخ بالای وقوع حوادث شهری و نقاط ناایمن مواجه است. در پژوهش حاضر به منظور شناسایی عواملی که به نوعی سبب ایجاد خطر یا تشدید اثرات ناشی از خطر می شوند تعداد ۲۴۷ مورد کاربری ناایمن در سطح شهر تهران و تعداد ۲۷ مورد در محدوده منطقه ۱۲ شهر تهران شناسایی شده است. هدف مقاله حاضر شناسایی نحوه توزیع فضایی نوع و میزان نقاط ناایمن در این محدوده از شهر است. روش پژوهش ترکیبی از روش های توصیفی، تحلیلی است و برای شناسایی الگوهای فضایی نقاط ناایمن از آزمون های آماری مرکز متوسط، بیضی انحراف معیار، آزمون خوشهبندی، روش درونیابی و تخمین تراکم کرنل در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است نتیجه پژوهش نشان میدهد پراکندگی نقاط ناایمن مورد بررسی در منطقه ۱۲ تهران از الگوی فضایی تصادفی پیروی می کند اما برخی از محدوده ها اثر پذیری بیشتری به لحاظ ایمنی از پراکندگی این نقاط دارند.
کلمات کلیدی:نقاط ناایمن، تحلیل فضایی، آزمون های آماری گرافیک مبنا، منطقه ۱۲ تهران
مقدمه
از گذشته های دور همواره اندیشه و ذهن بشر به دنبال یافتن راه حلهایی برای برخورد و مقابله با بلایا بوده است. مهمترین نکته در این خصوص توجه به این مهم در تهیه طرح ها و برنامه های شهری است. در طی سالهای اخیر توجه به ایمنی شهروندان در طرح های توسعه شهری کشورهای توسعه یافته به سرعت در حال افزایش بوده است و تامین آن تبدیل به یکی از اهداف مهم در طرح های توسعه شهری شده است. [۷]از جمله موانعی که در برنامهریزی فضایی و آمایش سرزمین در سطوح مختلف ملی، منطقه ای(استانی) و محلی(شهری-روستایی) در کشورهای مختلف جهان مورد توجه قرار گرفته است مسائل و ملاحظات مربوط به تامین ایمنی و امنیت به منظور فراهم کردن بستر امن برای توسعه است. از جمله عوامل و موانع بازدارنده توسعه در پهنه های شهری مجموعه مخاطرات و تهدیداتی است که از منابع مختلف طبیعی یا انسانی به محیط زیست وارد می شود. آسیب پذیری کشور در برابر سوانح زلزله، سیل، رانش زمین، آتش سوزی و سایر حوادث شهری و سوانح طبیعی سبب شده است تا موضوع ایمنی و مدیریت بحران به عنوان یکی از دغدغه های اصلی شهروندان و مسئولین در سطح کشور مطرح شود. تحلیل فضایی نقاط ناایمن و شناسایی محدوده های بحران زا در حوزه شهرها از گرایش های نوینی است که می کوشد تا این جنبه از مسایل شهری بشر امروز را مورد مطالعه قرار دهد و با تکیه بر ابزار و فناوری های تحلیل جغرافیایی جهت مقابله با حوادث شهری و پیشگیری از وقوع آنها راهبردها و راهکارهای مناسب ارائه دهد. تحلیل مکانی با دقت بالایی علل و نوع وقوع حوادث در یک مکان خاص را بیان می کند و توزیع مکانی آن به طور واضحی آشکار میکند که مناطق معینی نسبت به مناطق دیگر باعث جذب نقاط بحران زای بیشتری می‌شوند که این امر موجب شناسایی بهتر روابط میان یک منطقه جغرافیایی و دیگر عوامل میشود. بر همین اساس باید دو راهکار به وجود آید و آنها عبارتند از الف- مدیریت اطلاعات ب- تحلیلهای مکانی. مدیریت مناسب اطلاعات کمک میکند که فرصتها و امکان خطا را کم کنیم و یا حذف کنیم و تحلیل مناسب مکانی کمک میکند که اعتبار اطلاعات موجود را افزایش دهیم. [۸]در این میان تهران به عنوان پایتخت کشور و بزرگترین کلانشهر ایران به دلیل شرایط خاص کالبدی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حاکم بر آن، با نرخ بالای وقوع حوادث شهری و نقاط ناایمن مواجه است. به منظور شناسایی عواملی که به نوعی سبب ایجاد خطر یا تشدید اثرات ناشی از خطر می شوند تعداد ۲۴۷ مورد کاربری ناایمن در سطح شهر تهران و تعداد ۲۷ مورد در محدوده منطقه ۱۲ شهر تهران شناسایی شده است. نکته حائز اهمیت این است که اکثر این کاربری ها تولیدکنندگان و یا پخش کنندگان مواد شیمایی، رنگ سازی، آزمایشگاه مواد شیمیایی و مجموعه دخانیات بوده اند.
چارچوب نظری
از دهه ۱۹۵۰که جغرافیا به عنوان علم فضایــی (مکانی) مطرح شد، مکتب خاصــی به نام مکتب تحلیل فضایی بنیان نهاده شد که شیفر از پیشگامان این مکتب محســوب می شود. دیدگــاه فضایــی به همپوشی با سایر علوم به ویژه اقتصاد و جامعــه شناسی تن در داد که مطالعات مربوط به هزینه حمل ونقل، مکانگزینی فعالیتهای اقتصادی، سلسله مراتب شهری، نظــام فضایی شهرها، پخش فضایی، استفاده از برنامه ریزی خطی و منطقه نفوذ شهرها از آن جمله بودند. [۳]
در ایــن مکتب، لزوم استفاده از ابزارهای مختلف در تبیین و تحلیل موضوعات و پدیده هایی از جمله نقاط ناایمن (تصادفات رانندگی، بزهکاری، آتش سوزی) که به نحوی بــا فضای جغرافیایــی در ارتباط است، مورد مطالعه قرار می گیــرد. در واقع تحلیل فضایی به عنــوان یک سامانه جامع و کل نگــر در آسیب شناسی نقاط ناایمن نقش عمده ای را ایفا می کند. امروزه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی می توان به تحلیل نقاط ناایمن و ارتباط آنها با عوامل گوناگون و نواحی حادثه خیز را تعیین کرد. مزیت اصلی سامانه اطلاعات جغرافیایی توانایی در تحلیل داده های فضایی، مکانی و توصیفی هر تصادف است که با استفاده از آنها می توان لایه هــای مختلفی از اطلاعــات را به وجود آورد مانند اطلاعات جدولی، نمــوداری و نقشه های مختلف.[۴]
مواد و روش ها
تعدادی از آزمونهای ساده و جامع آماری که میتواند به تحلیلگر کمک کند تا الگوهای عمومی توزیع نقاط را درک نماید در اینجا ارائه شده است. این آزمونها عبارتند از:
- مرکز متوسط؛
- فاصله از انحراف معیار؛
- بیضی انحراف معیار؛
مرکز متوسط
نقطۀ مرکز متوسط را میتوان به عنوان معیاری تقریبی برای مقایسۀ توزیع فضایی انواع گوناگون جرم، حوادث شهری یا نقاط ناایمن برای بررسی وقوع آنها در دورههای زمانی مختلف به کار گرفت. اندازهگیری جابجایی فضایی یک نقطه بحران زا خاص از این جمله است. شکل شماره یک، مرکز متوسط نقاط را نشان می دهد.
شکل شماره ۱: مرکز متوسط نقاط
روستا و دیگران[۲]
فاصله از انحراف معیار
شاخص فاصله از انحراف معیار به تشریح سطح و نحوه توزیع دادههای نقاط ناایمن کمک کند. بهتر است این آمار به عنوان شاخصی نسبی مورد استفاده قرار گیرد، تا بدین وسیله امکان مقایسه انواع نقاط ناایمن یا مقایسه یک نوع نقطه ناایمن در دورههای زمانی متفاوت فراهم شود.
بیضی انحراف معیار
سطوح پراکندگی را میتوان به وسیلۀ بیضی انحراف معیار نیز نشان داد. اندازه و شکل بیضی، میزان پراکندگی را معین میکند و امتداد آن جهت حرکت نقاط ناایمن را نشان میدهد. شکل شماره دو، بیضی انحراف معیار را نشان می دهد.
شکل شماره۲: بیضی انحراف معیار
روستا و دیگران[۲]
آزمون خوشهبندی
تحلیلگران اغلب فرض میکنند توزیع نقاط بحران زا(جرم، حوادث شهری) شکلی خوشهای و گرد آمده دارد، چه این خوشهها وجود داشته باشد چه وجود نداشته باشد، تعدادی از این خوشهها در توزیعهای تصادفی نقاط ناایمن قابل مشاهده است. اکثر این روشها در برگیرنده اصل اولیۀ آزمون فرضیه و آمار کلاسیک است. که در آن فرض میشود توزیع نقاط از نظر فضایی کاملاً تصادفی است. در نظر گرفتن فرض توزیع فضایی کاملاً تصادفی نقاط به عنوان فرضیه صفر، میتوان توزیع نقاط ناایمن را با سطح معناداری فرضیه صفر مقایسه نمود تا اعتبار آن قبول یا رد شود.
روش درونیابی و روش هموارسازی سطح پیوسته
تخمین تراکم کرنل چهارگانه
مناسبترین روش برای به تصویر کشیدن دادههای نقطه ای به صورت سطح پیوسته، روش تراکم کرنل چهارگانه است. روش تخمین تراکم کرنل سطح همواری از تغییرات در تراکم نقاط در روی محدوده ایجاد مینماید. مراحل این روش در زیر آمده است:
الف) ابتدا شبکهای با سلولهای کوچک بر روی محدوده توزیع نقاط ایجاد میشود. در اکثر موارد، کاربر میتواند اندازه سلول شبکه را خود انتخاب نماید. شکل شماره سه، ایجاد شبکهای با سلولهای کوچک بر روی محدوده‌ی وقوع را نشان می دهد.
| شکل شماره ۳: ایجاد شبکهای با سلولهای کوچک بر روی محدوده‌ی وقوع
|
ب) تابع سه بعدی قابل تغییری با شعاع معین بر روی هر سلول در نظر گرفته و وزن هر نقطه درون شعاع کرنل محاسبه شود. نقاط نزدیکتر به مرکز، وزن بیشتری میگیرد و در نتیجه به مقدار تراکم کل سلول مقدار بیشتری افزوده میشود.
| شکل شماره ۴: انتخاب شعاع جستجو (یا پهنای باند) |
 |
ج) مقادیر نهایی سلول شبکه با جمع کردن تمام مقادیر موجود در سطوح دایرهای برای هر مکان به دست میآید. [۱].
| شکل شماره ۵: محاسبه‌ی مقادیر سلولهای شبکه |
 |
| شکل شماره ۶: پیام نقشه‌های سطوح پیوسته(مورد نقاط جرم) |
 |
در این پژوهش برای تحلیلهای آماری و گرافیکی به صورت ترکیبی از نرم‌افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و ابزراهای جانبی Spatial Analysis در محیط ArcGIS استفاده شده است.
جامعه آماری
جامعه آماری این پژوهش مجموعه نقاط ناایمنی بوده است که ۲۴۷ مورد کاربری ناایمن در سطح شهر تهران و تعداد ۲۷ مورد در محدوده منطقه ۱۲بوده است. اکثر این کاربری ها تولیدکنندگان و یا پخش کنندگان مواد شیمایی، رنگ سازی، آزمایشگاه مواد شیمیایی و مجموعه دخانیات بوده اند.
معرفی محدوده مورد مطالعه
همانطور که در نقشه شماره یک نمایش داده شده است، منطقه ۱۲ با وسعت ۱۶۰۰ هکتار (۳/۲ درصد محدوده تهران)، بیش از سه چهارم تهران ناصری (مرکز تاریخی تهران) را پوشش میدهد. این منطقه از شمال به مناطق ۶ و ۷ (خیابان انقلاب)، از شرق به مناطق ۱۳ و ۱۴ (خیابان ۱۷ شهریور)، از جنوب به مناطق ۱۵ و ۱۶ (خیابان شوش) و از غرب به منطقه ۱۱(خیابان حافظ و وحدت اسلامی) محدود میشود. بیش از یک سوم سطح منطقه فرسوده (اعم از ارزشمند یا غیر آن) محسوب میشود. به عبارت دیگر، مرکز تاریخی تهران در معرض زوال و مخروبگی روزافزون است. جمعیت منطقه براساس آمار سرشماری سال ۱۳۹۰ برابر ۷۲۰، ۲۴۰ نفر (بیش از ۳ درصد جمعیت کلانشهر تهران) بوده است. از این تعداد ۱۲۲۱۴۱ نفر مرد و ۱۱۸۵۷۹ زن می باشند. تعداد خانوار این محدوده نیز ۷۶۶۲۸ است. این منطقه با تراکم شدید فعالیت های تجاری روبروست، کمبود فضای سبز و باز شهری، نفوذپذیری اندک بافت، بیش از ۸۰ درصد کارکردهای تجاری، اداری- حکومتی، کارگاهی و انبار نقش فرامنطقه ای دارند. تراکم فعالیت های تجاری و کسب و کار در محدوده منطقه به طور متوسط بیش از یک میلیون نفر را به صورت روزانه به منطقه جذب می کند. این در حالی است که جمعیت ساکن (شب) ۲۷۰۰۰۰۰ نفر یا نزدیک به یک چهارم آن است. [۶]
نقشه شماره۱: محدوده منطقه ۱۲ تهران و تقسیمات ناحیه ای آن
یافته های پژوهش
روش های متفاوتی برای شناسایی و درک الگوهای مکانی نقاط ناایمن وجود دارد که تحلیلگران می توانند داده های مربوط به این نقاط را ترسیم و به وسیله آن محدوده های ناایمن را تشخیص دهند.
آزمون خوشه بندی( شاخص نزدیکترین همسایه (NNI))
شاخص نزدیکترین همسایه روشی ساده و سریع برای آزمون تمرکز گردآمدگی نقاط ناایمن در یک محدوده جغرافیایی است. با نتایج این آزمون به سرعت می توان دریافت که آیا داده های نقاط ناایمن تمرکز خوشه ای دارند یا خیر؟ شکل شماره ۷ میزان شاخص نزدیک ترین همسایه و نمره Z آن را برای نقاط ناایمن مورد بررسی آورده شده است.
شکل شماره ۷: شاخص نزدیک ترین همسایه نقاط ناایمن در منطقه ۱۲ تهران
میزان شاخص نزدیکترین همسایه در پراکندگی کل نقاط ناایمن (۲۷ فقره) برابر با ۹۲/۰ می باشد. بر این اساس میزان توزیع فضایی کل نقاط در محدوده مرکزی منطقه ۱۲ شهر تهران تصادفی است. بررسی مقدار نمره Z این نقاط که معادل ۷۲/۰- می باشد تأیید کننده تصادفی بودن توزیع فضایی نقاط ناایمن در محدوده منطقه ۱۲ شهر تهران است. نمره Z را می توان برای اطمینان از صحت آزمون شاخص نزدیکترین همسایه به کار گرفت. هر چه نمره Z عدد منفی بزرگتری باشد می توان به درستی نتیجه آزمون شاخص نزدیکترین همسایه اطمینان کرد. این نشان می دهد نقاط ناایمن محدوده منطقه۱۲ شهر تهران از الگوی تصادفی پیروی می کند.
- مرکز متوسط و بیضی انحراف معیار
مرکز متوسط کل نقاط ناایمن (۲۷ مورد) در محدوده منطقه ۱۲ شهر تهران تا حدود بسیار زیادی به مرکز جغرافیایی این منطقه منطبق است. این مرکز در محدوده منطقه ۱۲ شهرداری تهران، در بین خیابان های پامنار و ناصرخسرو بالاتر از خیابان شهید پانزده خرداد قرار گرفته است. بیضی انحراف معیار کل نقاط ناایمن تقریبا جهت شمالی جنوبی دارد اما مقداری کشیدی به سمت شمال غربی و جنوب شرقی دارد. می توان گفت وزن کل نقاط باعث شده که بیضی به سمت شمال و جنوب جغرافیایی منطقه۱۲ گرایش پیدا نماید. به نظر می رسد این امر از تمرکز قابل توجه کاربری های تجاری و اداری در این محدوده از شهر تأثیر پذیرفته است. مرکز متوسط و بیضی انحراف معیار نقاط ناایمن در منطقه ۱۲ تهران در نقشه شماره ۲ نشان داده شده است.
نقشه شماره ۲: مرکز متوسط و بیضی انحراف معیار نقاط ناایمن در منطقه ۱۲ تهران
- آزمون تخمین تراکم کرنل
طبق نقشه تراکم کرنل (نقشه شماره ۳) کل نقاط ناایمن مورد بررسی کانونهای ناایمن مهمی در بخش هایی از منطقه ۱۲ شکل گرفته است. این محدوده ها در قسمت مرکزی، شرق و لکه های کوچکی در شمال و جنوب شرق منطقه ۱۲ را شامل می شود. در جدول شماره ۲ شبکه معابر ، خیابان ها و میادین محل تمرکز نقاط ناایمن در محدوده منطقه ۱۲ شهر تهران آورده شده است.
نقشه شماره ۳: تخمین تراکم کرنل نقاط ناایمن در منطقه ۱۲ تهران
جدول شماره ۱: شبکه معابر ، خیابان ها و میادین محل تمرکز نقاط ناایمن در محدوده منطقه ۱۲ شهر تهران
| ردیف | نام خیابان | محدوده خیابانها و میادین محل تمرکز نقاط ناایمن مورد بررسی |
| ۱ | ناصر خسرو | حد فاصل خیابان قورخانه تا خیابان پانزده خرداد |
| ۲ | پانزده خرداد | حد فاصل خیابان پامنار تا ناصرخسرو |
| ۳ | مصطفی خمینی | حد فاصل خیابان مولوی تا پانزده خرداد |
| ۴ | بهشت | تقاطع خیابان بهشت و داور |
| ۵ | خیام | پایین تر از تقاطع خیابان خیام با پانزده خرداد |
| ۶ | مصطفی خمینی | مجاور تقاطع خیابان مصطفی خمینی با پانزده خرداد |
| ۷ | مولوی | انتهای خیابان مولوی مجاور با تقاطع خیابان ری |
| ۸ | خیابان باربد | تقاطع خیابان باربد با فردوسی |
| ۹ | خیابان انقلاب | ابتدای خیابان شریعتی(پیچ شمیران) |
| ۱۰ | خیابان پامنار | انتهای خیابان پامنار(محدوده بازار) |
از مهم ترین ویژگی ها و مسائل و مشکلات منطقه ۱۲ شهر تهران که در شکل گیری الگوهای فضایی پهنه های ناایمن اثر گذار است می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نرخ رشد جمعیت منطقه تقریباً نصف نرخ رشد تهران است. آهنگ رشد تعداد خانوار از رشد جمعیت بسیار بیشتر است که این تشکیل خانوارهای کم جمعیت و یا مجرد را نشان میدهد.
- بٌعد خانوار منطقه که قبلاً از میانگین تهران کوچکتر بود، اکنون با میانگین شهر تهران همسان شده است.
- منطقه ۱۲ با وسعت ۱۶۰۰ هکتار (۳/۲ درصد محدوده تهران) و جمعیت ۷۲۰، ۲۴۰ نفر (بیش از ۳ درصد جمعیت کلان شهر)، بیش از سه چهارم تهران ناصری (مرکز تاریخی تهران) را پوشش میدهد.بیش از ۸۰ درصد کارکردهای تجاری، اداری ـ حکومتی، کارگاهی و انبار و بالاتر از ۵۰ درصد کارکردهای فرهنگی ـ مذهبی و پذیرایی آن نقش شهری و فراشهری دارند. ۲۲ درصد واحدهای تجاری (عمده و خرده فروشی)، ۲/۲۲ درصد کارگاهها، ۱۰ درصد انبارها و ۸/۴ درصد فضاها و بناهای اداری ـ حکومتی تهران بزرگ در منطقه ۱۲ قرار دارند (کارکرد اخیر از ۱/۷ درصد در سال ۱۳۷۳ به این میزان کاهش یافته و نشانگر گریز این مراکز از منطقه است).۲۷ درصد از سطح منطقه (داخل باروی اول) بیش از ۴۰۰ سال و ۷۳ درصد از بافت بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارد. بیش از ۳۴ درصد محدوده منطقه از گستره ها و پهنه‌های شاخص و ارزشمند تشکیل شده است. علیرغم این ارزش‌ها، بیش از یک سوم سطح منطقه فرسوده (اعم از ارزشمند یا غیر آن) محسوب میشود. به عبارت دیگر، مرکز تاریخی تهران در معرض زوال و مخروبگی روزافزون است. امر سکونت به صورت فزاینده‌ای رو به کاهش است و در قطعات مسکونی تغییر کاربری با شتاب صورت میگیرد. و با تراکم فعالیتهای تجاری روبرو است. [۶]
نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
ویژگیها و ساختار محیط و فضاهای شهری در بروز حوادث شهری مختلف تأثیر بسزایی دارند و تغییر در این ساختار مکانی و شرایط محیطی منجر به تغییر در الگوهای فضایی محدود های ناایمن خواهد شد. در این میان تحلیل الگوهای فضایی محدوده های بحرانی با رویکرد کانونهای بحران زا به صورت راهکاری مؤثر برای کنترل و پیشگیری از وقوع حوادث است. این تحلیلها به مدیریت شهری و سایر مسئولان ایمنی شهر از جمله مسئولان آتش نشانی این امکان را میدهد که با اقدامات پیشگیرانه که شامل شناسایی محدوده های ناایمن در آینده و ارائه راهکارهایی برای ایمن‌سازی و بهبود شرایط فعلی و اقدامات کنترلی و درمانی در این کانون ها که با درک علل بروز حوادث از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی توأم است، تصمیمات لازم را برای از بین بردن و یا کاهش اثرات این عوامل در سطح شهر اتخاذ نمایند. با توجه با تحلیل یافته‌ها نتایج حاصل از انجام این پژوهش و به منظور کاهش نرخ حوادث و ارتقا ایمنی در محدوده منطقه۱۲ شهر تهران، پیشنهاداتی در جهت کنترل و مقابله با حوادث شهری و نقاط بحران زا مرتبط تهیه شده است. برخی از این پیشنهادات به سازمانهای تصمیم‌گیرنده و اجرایی بازمی‌گردد و برخی دیگر شامل پیشنهاداتی است که جنبه مکانی و کالبدی حوادث را مورد بررسی قرار داده و مبتنی بر مقاوم‌سازی فضاهای شهری می‌باشد.
- همراه‌سازی و تشویق مردم جامعه در قالب مشارکت در امر پیشگیری و تأمین ایمنی.
- اولویت بخشی به فعالیتهای آتش نشانی بر پایه استفاده بیشتر از فناوریهای نوین سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) بدین صورت که تحلیل حوادث بر مبنای نقاط ناایمن و بحران زا که از تحقیقات زیربنایی در رابطه با حادثه و مکان می‌باشد و تهیه نقشه جامع بحران که مسئولان را نسبت به رشد حوادث هوشیار و پاسخگو نگه می‌دارد. این سیستم قابلیت بسیار وسیعی در جهت تهیه پایگاه داده‌ای، تهیه نقشه‌ها و تحلیل الگوهای فضایی حوادث، شناسایی محلهای وقوع حوادث در آینده است.
- پیشگیری و جلوگیری از فجایع ناشی از آتش سوزی با ایجاد تأسیسات شهری مقاوم در برابر آتش سوزی
- افزایش مراکز آتش نشانی در محدوده کانون های بحران و ناایمن منطقه ۱۲ تا امکان کنترل و واکنش مناسب را در این محدوده افزایش دهد. بنابراین مکانیابی و احداث مراکز آتش نشانی حتی به صورت واحدهای کوچک در این محدوده بخصوص در محدوده‌های تجاری و اداری از شهر ضروری به نظر می‌رسد.
- ایجاد یک مدیریت یکپارچه، کارآمد، مشارکتی و پاسخگو که از همه امکانات و ابتکارات برای جلب فرصتها، دور کردن تهدیدها و تأمین ایمنی استفاده کند.
- تحقق واقعی توسعه پایدار با توجه به مسایل ایمنی در شهر
با عنایت به مشکلات متعدد در محدوده مورد مطالعه از نظر کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و به منظور کاهش میزان حوادث شهری به نظر می رسد سیاست های مناسب ساماندهی و توانمندسازی ساخت و سازهای کالبدی و توسعه اجتماعی ساکنین و مدیران در حوزه ایمنی شهری در دستور کار مدیران شهری و سایر مسئولین و دست اندرکاران امر قرار گیرد.
منابع
- اک، جان ای، چینی، اسپنسر، کمرون، جیمز، جی، لیتنر، مایکل و ویلسون، رونالد وی، تهیه نقشه برای تحلیل بزهکاری: شناسایی کانونهای جرم خیز، ترجمه محسن کلانتری و مریم شکوهی. چاپ اول، زنجان، نشر آذرکلک و دفتر تحقیقات کاربردی فرماندهی انتظامی استان زنجان،۱۳۸۸
- روستا، مجید، هراتی، سودابه و محمدکاظم جباری، شهر و احساس امنیت، دفتر مطالعات و تحقیقات کاربردی فرماندهی انتظامی استان لرستان، در دست انتشار،۱۳۹۴
- شکویی، حسین،فلسفه های محیطی و مکتبهای جغرافیایی تهران: مؤسسه جغرافیایی
و کارتوگرافی گیتاشناسی،۱۳۸۲ - کلانتری، محسن، مرادی مفرد، سمیراتحلیل فضایی نقاط حادثه خیز سوانح رانندگی شهر زنجان، فصلنامه مطالعات پژوهشی راهور، سال دوم، شماره ۴، ۱۳۹۲
- معاونت برنامه ریزی و توسعه شهری، اداره کل برنامه و بودجه شهرداری تهران برنامه عملیاتی شهرداری تهران ۱۳۹۷-۱۳۹۳،۱۳۹۱
- مهندسان مشاور باوند،، الگوی توسعه منطقه ۱۲ شهرداری تهران،۱۳۸۳
- نوذری، کمال و نورالهی، بابک ” طرح های جامع(راهبردی) ایمنی گامی اساسی در افزایش ایمنی شهری”، مجله مبلمان و خدمات شهری،سال اول، شماره۱،۱۳۸۹
- Chi pun chung,Edwarduse of GIS in campus crime analysis: A case study of the university of hong kong. For the degree of master of geographic information systems at the university of Hong Kong, 2005
