نقش مرکز آموزش عمومی آتش نشانی در ایمنی شهر
- شناسه خبر: 21429
- تاریخ و زمان ارسال: 14 اردیبهشت 1397 ساعت 12:00
مرکز آموزش عمومی آتش نشانی :
این مرکز که تحت نظارت مـرکز آتشنشـانی عمل مینماید حدود ۲سال پیش در توکیـو تأسیس شد. در این مرکز آموزشهای لازم جهت بکار بردن خاموشکننده ها، فایرباکسها، آموزش کمکهای اولیه، پناهگرفتن هنگام حوادثی از قبیل زلزله و یا حوادث طبیعی دیگر، بکارگیـری عملیـات فردی برای نجات و استفاده از پله فرار، آشنـایی و استفاده از سیستـمهای اتوماتیک و پنلهـایی که در اکثر ساختمانهای بلند منصوب میباشد، برگزار میشود.
تاکنون درحدود ۱۹۰۰۰ نفر جهت فراگیـری دورههای مختلف در این مرکـز شرکت نمودهاند. در این مرکز سالنـی جهت آموزش کمکهای اولیه است که عملیات تنفس مصنـوعی، بانـداژ، آتلبنـدی و حملمصدوم بصورت عملی برروی آدمکها نشانداده میشود و همچنین در این سالن تلویزیون و ویدئو جهت نشاندادن و آموزش کمکهای اولیه در رابطه با سوختگی یا شکستگی وجود دارد.
اتاق دود :
این قسمت جهت آشنایی مردم برای مواقعی است که در محاصره دود حاصل از آتشسوزی قرار می گیرند، تا بدین طریق چگونگی عملیات فردی یک شخص برای نجـات خودش آموزش داده شود. این سالـن یک درب ورود و یک درب خـروج داشته و در داخل سالن ایجاد دود می نمایند. داخل سالن تاریک بوده و دربهای متعددی وجود دارد که هرکدام به طریقـی به بنبست و یا مـرکز تولید دود و حـرارت ختم میشوند و فقط یکراه به درب خروجی منتهـی میشود، در این اتاق عملاً شخص خود را کاملاً در محـاصره دود و آتش میبیند و فقط سعی در پیداکردن راه خروج مینماید، البته اتاق از بیـرون توسط دوربیـن مداربستـه کنترل شده و موقعیـت شخص را در هر لحظه نشان میدهد، در این قسمت نکاتی از قبیل حفظ خونسردی، استفاده از دستمال خیس، حرکت در سطح زمین و چگونگی پیشروی گفته میشود.
سالن مخصوص عملیات اطفائی :
در این قسمت روش استفاده از خاموشکنندهها گفته شده و همچنین یک موتور پمپ پرتـابل جهت تولید فشار آب و آشنایی شخص با کاربرد لوله و سرلوله وجود دارد. در قسمتی از سالن یک پرده شیشهای قرار گرفته که از پشت پرده بر روی این صفحه شیشهای، فیلمی از ایجاد حریق نشان داده میشود که شخص باید با خاموشکننده آنرا اطفاء نماید، بنابراین با شروع فیلم، فرد خاموشکننده آبی برداشته و حریق ایجاد شده در صفحه شیشـهای (فیلم) را اطفاء مینماید که اگر درست عمل نمـاید شعله خاموش میشود ( فیلم قطع میشود).
اتاق زلزله :
در این قسمت نیز چگونگی طنابگیری و استفاده از وسایل گازسوز، نفتسوز و برقی هنگام زلزله آموزش داده میشود. در این اتاق وسایل گازسوز و برقی وجود داشته و افراد را در گروههای ۴ نفری به داخل اتاق زلزله انتقال و زلزله مصنوعی با شدتهای مختلف ایجاد مینمایند. سپس از طریق دوربین مداربسته چگونگی عملیات و نقطه ضعف آنها را مشاهده و بعد از خروج افراد اشکالات را مورد بررسی قرار میدهند.
در طبقه همکف این مرکز، واحد آتشنشانی قرارگرفته که مجهز به اکیپ حریق و نجات میباشد که افرادی که جهت آموزش به این مرکز میآیند با این تجهیزات نیز آشنایی پیدا میکنند. آموزش افراد در این مرکز توسط مربیان آتش نشانی توکیو می باشد.
سازمـان آتشنشـانی توکیـو
TOKYO FIRE FIGHTING ORG.
تـوکیـو از نظر خدمات آتشنشانی و نجات، کلاً به ۳۲ بخش تقسیم میشود که مجموعاً تحت کنترل این سازمان میباشند که مساحتی درحدود ۱۷۰۰ کیلومترمربع را تحت پوشش قرار میدهند. تمام گزارشات حریق و حوادث توسط مرکز فرماندهی دریافت میشود، شماره تلفن آن ۱۱۹ بوده و دارای ۳۳۷ خط آزاد میباشد، که با دریافت خبر نزدیکترین ایستگاه را اعزام مینماید. علاوه بر ارتباط بیسیم بین فرماندهی و ایستگاهها، حریقها و حوادث توسط تلفن نیز به ایستگاهها اعلام میشود و ارتباط تلفنی به این صورت است که در هر ایستگاه یک تلفن ویژه مجهز به چهار چراغ متفاوت و چهار نوع آلارم قرار دارد :
- آلارم مربوط به حوادث نجات .
- آلارم مربوط به حریق .
- آلارم مربوط به اعزام آمبولانس .
- آلارم مربوط به مکالمات .
بنابراین در مرکز با توجه به نوع حادثه، کلید موردنظر سیگنال مربوطه را در ایستگاه روشن نموده و آلارم آن هم به صدا درآمده و مسئول مخابرات ایستگاه، نیرو را اعزام می نماید.
در توکیو کلیه آمبولانسها نیز زیرنظر سازمان آتشنشانی بوده و هر آمبولانس یک راننده و یک دستیار دارد که هر دو به امور کمکهای اولیه آشنایی دارند. در بخش مربوط به اعزام آمبولانسهای اتاق فرماندهی مرکز یک پزشک بطور دائم حضو.ر دارد که هرگونه اطلاعات را توسط بیسیم به امدادگر اعلام مینماید و همچنین اگر مردم شهر سؤالی در رابطه با کمکهای اولیه داشته باشند میتوانند با این پزشک مشورت نمایند. ارتباط مردم با مرکز آتشنشانی توسط تلفنهای همگانی به این صورت است که هر تلفن عمومی دارای یک شستی قرمز بوده که با فشاردادن آن بدون احتیاج به سکه میتوان شماره ۱۱۹ را گرفت.
موقعیت ایستگاهها از نظر داشتن نوع حریق یا حـوادث دیگر و یا محل وقوع حادثه و همچنیـن موقعیت آمبولانسها در هر لحظه توسط سیستم رایانهای کنترل و ثبت میشود. همچنین در مرکز و ایستگاهها دستگاهی تعبیهشده که موقع بروز حوادث، مرکز اطلاعات و دستورات لازم را پس از تایپ به آن داده و بلافاصله رونوشت دستور از دستگاه آن ایستگاه خارج می شود.
بخش دریافت حوادث و ارتباط با مردم :
این قسمت هم گزارش حریقها و حوادث را دریافت نموده و همچنین هرگونه راهنمایی لازم را در رابطه با ایمنی به مردم ارائه مینماید. البته علاوه براین یک کانال تلویزیونی نیز اختصاص به برنامه ایمنی و پیشگیری دارد که توسط این سازمان اجرا میگردد.
تمام بخشهای این مرکز فرماندهی در توسط سوپروایزر مربوطه و با استفاده از مدارهای تلویزیونی کنترل میشوند.
آژانس بین المللی همکاری و همیاری ژاپن ( در برابر زلزله )
Japan International Cooperation Ageny (JICA)
هدف از تشکیل این آژانس کمک و همیاری به کشورهای درحال توسعه و پیشرفت میباشد. البته زلزله در تمام دنیا اتفاق نمیافتد بلکه احتمال وقوع آن در نقاطی که برروی کمربند زلزله قرار دارند، زیادتر بوده و هر چند وقت بر اثر ازدیاد فشار لایه های زمین بر هم بروز میکند. کشور ژاپن برروی کمربند پاسیفیک قرار گرفته ( ایران برروی کمربند زلزله هیمالیا- آلپ ) است که از نظر وضعیت ژئوفیزیکی، فعالیت لایهها شدید بوده و در نتیجه احتمال وقوع زلزله نیز بیشتر میباشد. گرچه ژاپن کشور کوچکی است ولی میزان انرژی آزادشده از زلزله هایی که در این کشور اتفاق می افتد حدود ۱۰ درصد از کل انرژی است که در سراسر جهان در اثر زلزله ها تولید میشود .
در این کشور هر سال یک زلزله با قدرت ۷ ریشتر و هر ده سال یکبار یک زلزله بزرگ با قدرت ۸ ریشتر اتفاق می افتد.
آمار برخی از زلزله های مهم که در کشور های مختلف از سال ۱۹۰۰ به بعد حادث شده بصورت زیر می باشد:
محل وقوع سال وقوع تعداد کشته ها بزرگی ریشتر
کلمبیا ۱۹۰۶ ۱۰۰۰ ۲/۸
ایتالیا ۱۹۰۸ ۱۱۰۰۰۰ ۷
چین ۱۹۲۰ ۲۰۰۰۰۰ ۶/۸
ژاپن ۱۹۲۳ ۱۴۰۰۰۰ ۲/۸
هند ۱۹۳۴ ۱۰۰۰۰ ۳/۸
پاکستان ۱۹۴۵ ۴۰۰۰ ۸
چین ۱۹۷۶ ۲۴۰۰۰۰ ۸/۷
ایران ۱۹۷۸ ۲۰۰۰۰ ۴/۷
مکزیک ۱۹۸۵ ۱۰۰۰۰ ۱/۸
خسارات وارده از زلزله در ژاپن :
قبلاً اکثر منازل در ژاپن از چوب ساخته میشد که در برابر زلزله های بزرگ تقریبأ مقاوم بوده و از نظر ایجاد آوار نیز چندان خطری نداشت ضمن آنکه اینگونه ساختمانها در برابر نشست و ریزش دیوار یا سقف آنها خطر کمی داشتند، ولی در زلزله های بزرگ که حریق نیز در پی داشت، اینگونه منازل بسیار خطرناک بوده و موجب گسترش حریق بعد از زلزله می شدند که این امر یکی از نقاط ضعف اینگونه منازل محسوب میشد.
در زلزله بزرگ ۱۹۲۳ که خسارات فراوانی در شهر توکیو و یرکوهاما صورت گرفت ، اکثر خسارات بر اثر خود زلزله نبود ولی در اثر آتش سوزی بزرگی که هنگام وقوع زلزله صورت گرفت و این حادثه بزرگ تجربهای شد که تا از آن به بعد برای ساختن خانه های مقاوم در برابر آتشسوزی تدبیر شود. در حال حاضر با گسترش شهرها و همچنین استفاده مردم از امکانات لولهکشی گاز شهری، برق، آب، قطار، ترن زیرزمینی و توسعه کارخانجات در مورد پیشگیری و تجهیزشدن در برابر اینگونه حوادث نباید غفلت نمود .
پیشرفت در زمینه مقابله با زلزله :
سیاست و تدبیر دولت ژاپن تا سال ۱۹۶۰ بیشتر در رابطه با برنامهریزیهائی در زمینه عملیات کمک و نجات بعد از وقوع حوادث بود . ولی از سال ۱۹۶۱ این دولت بتدریج عنوانهای دیگری را از قبیل پیشگیری، بهبود و اصلاح منازل، عملیات به هنگام اضطـرار و دیگر پایههائی که با ایجاد هماهنگی لازم بین آنها بتوان بطور صحیح از میزان خسارات و تلفاتی که دراثر وقوع حوادث حاصل میشود کاست را مطرح نمود. در سال ۱۹۷۴ آژانسی جهت ارائه طرحهای سـودمند برای اینگونه مسائل تشکیـلشده و در سال ۱۹۸۴ دایـره پیشگیـری از حـوادث تأسیس گردید که عـلاوه بر ارائه طـرحهای جامع هماهنگـی بین وزارتخـانهها و آژانسهای مختلف در رابطه با اینگونه حوادث و تجـربیات باعث شد تا این کشور در فکـر ساختن خـانههای بتونی در بـرابر اینگونه حوادث باشد. یکی از این حـوادث بزرگ طوفان سپتامبر ۱۹۵۹ در ژاپن بود که موجب تلفات و خسارات سنگین گردید .
اساس برنامهریزی جهت مبارزه با اینگونه حوادث بصورت زیر خلاصه می شود .
۱ – تعیین قلمرو، اختیارات قانونی و مسئولیت برای اجرای پیشگیری از حوادث.
۲ – تشکیل سیستم کلی برای پیشگیری از حوادث توسط دولت ملی یا فعلی.
۳ – کمک جهت برنامهریزی پیشگیری و پیش بینی در برابر حوادث با قاطعیت توسط دولت.
۴ – مستحکم نمودن عوامل مقابله با حوادث.
۵ – آماده شدن از لحاظ تجهیزات و افراد ورزیده و تشکیل گروههای امداد ملی و محلی جهت امدادرسانی هنگام حادثه.
۶ – قانونینمودن کمک دولت جهت بازسازی بعد از حادثه .
۷ – تخصیص بودجه و کمکهای مالی به هنگام حادثه یا عملیات قبل از وقوع.
۸ – اجرای عملیات ضروری به هنگام وقوع حادثه.
| تهیه و ارائه طرحی عملیاتی برای پیشگیری از حوادث. | رئیسجمهور، هیأت مرکزی پیشگیری از حوادث |
| انجام هماهنگی و اجرانمودن طرحهای فوق. | فرماندار و رئیس هیأت مرکزی پیشگیری از حوادث |
| اجرا نمودن عملیات پیشگیری از حوادث. | شهرداری – شهردار شهر – انجمن شهر |
| شرکت نمودن در کمک به پیشگیری و یا بعد از حوادث. | مردم شهر |
شورای مرکزی پیشگیری از حوادث :
دولت، شورای مرکزی پیشگیری از حوادث را برقرار مینماید تا در مورد مسائل مهم پیشگیـری با این شورا مشورت گردد و شخص رئیسجمهور در رأس این شورا بوده که به هنگام تشکیل جلسه مانند سایر اعضاء عمل مینماید .
شورای مرکزی حداکثر سعی خود را در جهت برقراری یک طرح جامع و اساسی وسیع جهت مبارزه با اینگونه حوادث می نماید. طرح اساسی جهت پیشگیـری از حـوادث در سال ۱۹۶۳ توسط این هیأت دادهشد و طرحهای بعدی برای حوادث مختلـف براساس این طرح برنامهریزی شدند. طرحهای عملیاتی پیشگیری از حوادث توسط گروههای متخصص در سازمانها ارائه شده و این طرحها توسط شورای مرکزی برنامهریزی میشود .
طرحهای محلی برای پیشگیری از حوادث :
این طرحها توسط شورای فوق براساس خواستههای دولت روی یک شهر کوچک یا دهکده در رابطه با حوادث خاص که احتمال وقوع آنها بیشتر است ارائه میشود .
اقدامات اضطراری برای حادثه زلزله :
اگر حادثهای بوقوع پیوسته باشد یا احتمال وقوع آن پیشبینی شده باشد، سازمانهائی که بدینمنظور توسط هیأت مرکزی درنظر گرفته شدهاند ( سازمانهای ملی و محلی ) تشکیل جلسهداده و اقدامات خود را جهت پیشگیری و یا کنترل حادثه شروع مینمایند.
هنگام وقوع زلزله، در شهرداری شهر یک مسئول برای اجرای کامل عملیات اضطراری درنظر گرفته شده و در صورت لزوم هیأت دولت برای اقدامات وسیعتر تشکیل جلسه خواهد داد. البته به منظور انجام سریع و شفاف این اقدامات، سازمان های مختلف در مواقع بحرانی در سطوح مختلف نقشههائی برای اینگونه مواقع تهیه مینمایند که در ذیل به توضیح و چگونگی مراحل آن می پردازیم :
۱ – ایجاد یک سیستم برای فعالیت اضطراری ( عملیات سازمانهای مختلف که در بالا توضیح داده شد ) .
۲ – جمعآوری و انتشار اطلاعات در مورد منطقه بروز حادثه، چگونگی حادثه، نیازها و اعلام راهنمائیهای لازم به شهروندان.
۳ – استفاده و اجرای دقیق قوانین امداد و نجات هنگام حادثه .
۴ – اعزام نیروهای آتشنشانی برای حریقهای احتمالی .
۵ – بسیج نیروهائی که مخصوص مقابله با حادثه سیل و تسونامی ( دریالرزه ) میباشند.
۶ – کمکهای متقابل و فرستادن نیروهای نجاتگر مخصوص حوادث .
۷ – استقرار نیروهای برقرارکننده حفاظت و امنیت.
۸ – کنترل تردد و ترافیک منطقه .
۹ – برگزاری مانور چگونگی تخلیه مردم از محل وقوع حادثه، یا محلی که احتمال وقوع حادثه دارد
۱۰ – اعزام آمبولانسهای موردنیاز.
۱۱ – برطرف نمودن نیازهای پزشکی، داروئی و کمکهای اولیه.
۱۲ – تهیه آب آشامیدنی، آذوقه و موادی که ضروری میباشد.
۱۳ – نقل و انتقال اضطراری.
۱۴ – جمعآوری اجساد، پاکسازی منطق و پیشگیری از بیماریهای واگیردار.
۱۵ – طرحهائی برای دائرنمودن مدارس موقت، تعیین بودجه برای این مواقع و کارمندان و کارگران.
۱۶ – برقراری خطوط آب، برق و تلفن بصورت ایمن.
خلاصه عواملی که باید به هنگام حادثه زلزله در نظر گرفته شود :
از تجربیات آموختهشده در زلزله (سانفرزادو) که در سال ۱۹۷۱ رخ داد، درمورد خطرات زلزله در شهرهای بزرگ و چگونگی مقابله با آن به شورای مرکزی پیشگیری از حوادث، طرحهایی را در مورد درنظرگرفتن عوامل مختلف هنگام بروز زلزله اتخاذ گردید. همچنین در سال ۱۹۷۵ و ۱۹۸۳ توسط همان شورا این طرحها و قوانین بسط داده شد که معیارهای فعلی براساس این قوانین و طرحها در حال توسعه و عمل می باشد.
- ۴ پیادهنمودن طرحهایی جهت کاهش خطر آتشسوزی در شهرها هنگام حادثه .
- ۴ در نظرگرفتن محلهای بخصوص برای تخلیه مردم در زمان اضطرار .
- ۴ مقاومنمودن شهرها در برابر زلزله .
- ۴ تهیه استانداردهایی برای ساخت خانه های مقاوم در برابر زلزله .
- ۴ تهیه طرحهایی برای رفع ایراداتی که در بعضی از ساختمانهای فعلی موجود است .
- ۴ ساخت شبکه های آبرسانی، گازرسانی، برق، نقل و انتقال و سدهای مقاوم در برابر زلزله .
- ۴ مجهزشدن برپایه پیشگیری از حوادث .
- ۴ تهیهنمودن طرحهای جامع و محلی برای مواقع بروز حادثه .
- ۴ تقویت نمودن سیستمهای پیشگیری و خبرکننده .
- ۴ برقرار نمودن سیستم ارتباطی رادیویی برای مواقع احتمال وقوع یا وقوع حادثه .
- ۴ تهیه لوازم و تدارکاتی که هنگام اضطرار موردنیاز می باشد .
- ۴ پخش و انتشار هرگونه اطلاعات در مورد حادثهای که رخ داده .
- ۴ انجام تمریناتی از قبیل تخلیه، نقل و انتقال و … هنگام زلزله .
- ۴ توسعه و استحکام سازمانهایی که جهت پیشگیری از حوادث عمل می نمایند .
- ۴ توسعه، تحقیق و پژوهش در رابطه پیشگیری و پیش بینی وقوع زلزله .
- ۴ تقویت منابع و اطلاعات در زمینه پیشبینی زمان و محل وقوع زلزله .
- ۴ توسعه آزمایشهای موردنیاز .
- ۴ در نظر گرفتن محلهای این جهت تخلیه و همچنین راههای تخلیه افراد در مواقع اضطرار .
وظیفه تخلیه، راهنمایی و در نظرگرفتن محلهای ایمن برعهده دولت محلی بوده و برای هریک از این مراحل باید طرحهای مناسب ارائه دهد. راههـای تخلیه ساکنین باید همیشه کنترل شده و به هنگام اضطرار، تخلیه افراد براحتی امکانپذیر باشد. مناسبترین محل، پارکها میباشد که در شرایط عادی بعنوان فضای سبز استفاده شده و در هنگام اضطرار جهت تخلیه و اسکان افراد بهرهبرداری میشود.
انجام عملیاتی در جهت کاهش وقوع آتش سوزی هنگام حادثه :
سعی فراوانی در جهت کاهش خطرات آتشسوزی و همچنین دیرسوزی مواد بکار رفته در ساختمانها شده است. همچنین این موضوع درمورد راهها و محلهای تخلیه افراد نیز صدق میکند. در این مورد، دولت محلی توسط دولت مرکزی تقویت مالی میشود.
از آنجائیکه زلزله و حوادث ناشی از آن دارای خصوصیاتی متمایز از طوفان و سیل و … هستند، دولت محلی طرحهای گسترده برای جنبههای مختلف آن هنگام وقوع یا احتمال وقوع در نظر میگیرد.
برقراری ارتباطات از طریق شبکه رادیویی ( بیسیـم) هنگام اضطرار :
هنگام وقوع یک حادثه مهم، تلفن سازمانهایی که در رابطه با پیشگیری و امداد و نجات می باشند، به علت ارتباط تلفنی زیاد مردم ترافیک شدید داشته و بدین جهت شبکه رادیویی میتواند درخصوص ارائه اطلاعات و راهنمایی لازم به مردم بسیارمفید باشد. کما اینکه ارتباط خود این شبکه با سازمانهای پیشگیری از حوادث، امداد، آتشنشانی و صلیبسرخ مستقیماً برقرار میباشد تا خبرهای مهمی را که از این مراکز دریافت مینماید در اختیار مردم قرار می دهد. همچنین این شبکه دولتی میتواند در هنگام غیراضطرار نیز راهنماییهای ایمنی موردنیاز را در مورد حوادث مختلف ارائه نماید.
