چاه فاضلاب

شهرهاییکه فاقد سیستم فاضلاب اگو هستند از چاه استفاده می‌کنند و در کشور ایران این یک روش سنتی است . چاههای فاضلاب در تمامی منازل ، کار خانجات ، گرمابه‌ها ، ادارات دولتی ، تعمیرگاهها ، توقفگاهها ، یا در بعضی از کوچه‌ها که شیب آن به طرف خیابان نمی‌باشد ، وجود دارد . شکل هندسی چاه استوانه‌ای است و اصطلاحاً آنرا ( میله‌ ) می‌نامند .

در انتهای میله انباری مخروطی شکل در قسمت تحتانی چاه به یک طرف یا طرفین حفاری شده و مساحت یا عمق میله چاه مطابق نیاز سکنه ساختمان و باتوجه به آبکشی زمین در نظر گرفته می‌شود ، بطور مثال در یک گرمابه عمومی که مصرف آب در آنجا خیلی بیشتر از یک واحد مسکونی است چاه عمیق‌تر با انباری بزرگتر احداث می‌کنند . در منازل چاههای فاضلاب به دو دسته تقسیم می‌شوند :

• چاه حمام و توالت و دستشویی
• چاه آشپزخانه

در خانه‌ها استفاده از یک چاه را از لحاظ اعتقادات مذهبی جایز نمی‌دانند لذا از زمانهای قذیم چاه آشپزخانه را از چاه حمام و توالت جدا کرده‌اند و گذشته از این در صورتیکه از یک چاه استفاده شود ، تداخل مواد آلوده با ضایعات آشپزخانه موجب بوجود آمدن گازهای بیشتر خواهد شد و این نیز مسئله مهمی است . دهانه چاه‌های فاضلاب را باروش سنتی که آنرا طوقه‌چینی می‌‌گویند ، می‌پوشانند . چاههای حمام و توالت حتماً دارای انباری است و عمق میله چاه ۱۲ الی ۱۴ متر متداول است ولی در ساختمانهای بزرگ که مصرف بیشتری دارند عمق میله از ۳۰ متر نیز تجاوز می‌کند ولی در مکانهایی که سطح آبهای زیرزمینی بالا است اصولاً حفاری چاههای عمیق مقدور نبوده لذا میله چاه در این مناطق عمق کمتری دارد .

حفاری اینگونه چاهها بوسیله کارگران مقنی صورت می‌گیرد و چون هیچگونه استاندارد فنی برای طوقه‌چینی و شکل انباری و قطر میله چاه وجود ندارد لذا کارگران مجرب آشنا به محل می‌توانند با همان روش سنتی کار حفاری را انجام دهند مشروط بر اینکه دقت لازم در زمینه ایمنی معمول شود .

* مشخصات یک چاه فاضلاب مطمئن

۱-  پایه‌های طوقه‌چینی دهانه چاه بر روی خاک طبیعی گذاشته شود .

۲- حداقل ارتفاع طوقه ۵/۱ متر باشد .

۳- فاصله لازم با دیواره‌های حمام ساختمان رعایت شود و حداقل فاصله ۲ متر می‌باشد .

۴- چاه دارای گلدان باشد تا فاضلابهای وارده از چند رشته لوله بداخل گلدان از مجرای قسمت تحتانی آن به مرکز شعاع درون چاه بریزد (اینکار از برخورد آب بدیوار چاه جلوگیری خواهد کرد)

۵- آجرهای طوقه‌چینی بوسیله‌ی ملات سیمان چیده شود .

۶- بهترین شکل انباری مخروطی است که اصطلاحاً به آن کله قند می‌گویند . طول انباری نباید از مساحت قانونی ملک خارج شود و سمت آن بطرف زیربنای ساختمان نباشد .

۷- چنانچه مکان چاه در زمینی باشد که نوعاً خاک آن محل سست است ، میله چاه و حتی درون انباری آن باید قالب‌‌های سیمانی کار گذاشته شود تا از رسیزش چاه جلوگیری بعمل آید . در یک چنین محلی حد فاصل چاه با دیوارهای حمام ساختمان از سه متر متجاوز می‌کند .

۸- چاه باید مجهز به لوله هواکش باشد تا بخار و گازهای درون چاه به بیرون تخلیه شود .

۹- رعایت فاصله کافی در زمان احداث چاه جدید از چاه قدیمی ضرورت دارد در صورت عدم رعایت فاصله اشکالات ذیل در پی خواهد بود :

الف : حفار زمانیکه در عمق چاه جدید مشغول بکار می‌شود امکان شکستن دیواره چاه قدیم بداخل چاه جدید وجود دارد .

ب : پس از مقداری حفاری ، نفوذ سریع یا تدریجی گاز از چاه قدیم به چاه جدید محتمل است . اگر گاز به صورت تدریجی وارد چاه جدید بشود کارگر حفار مشکل میتواند وجود گاز راحس کند، لذا امکان خفگی در این حالت وجود خواهد داشت .

در جاییکه گاز بمقدار زیاد در چاه جدید وارد  حتماً کارگر حفار مواجه با هوای مسموم شده در نهایت احتمال خفگی در پی خواهد بود و اگر هم عملیات حفاری چاه بدون حادثه پایان یابد بازدهی خوبی در اینده نخواهد داشت .

ج : چاه قدیم چون مملو از اب و ضایعات است و در طول زمان ضایعات و رسوبات ان بصورت ذره ات ریز روزنه های موجود در بین شن و خاک اطراف را فرا گرفته و ان را اشباع کرده است ، در ضمن ابهای وارده به عمق چاه جدید نیز که باید نفوذ جانبی داشته باشد چنانچه با چاه قدیم رعایت فاصله نشده باشدیقینا اب انطوریکه باید به طرفین نفوذ نکرده و در نتیجه موجب پر شدن سریع چاه میگردد . ا صولاً مقداری از گازهای تولید شده عمق چاه به طرفین حرکت خواهند کرد  که اینگونه چاهها بدلیل اشباع شدن اطراف چاه از رسوبات و گازهای چاه قدیم ،گازهای تولید شده در درون چاه باقی خواهد ماند ولی اگر چاه دارای لوله هواکش باشد مقدار زیادی از گازها از طریق هواکش به بیرون تخلیه خواهد شد  .

مواردیکه موجب ویرانی یا فرو کش چاه میشود:

• ترکیدن لوله های آب گرم و سرد در اطراف دهانه چاه :

حتی المقدور سعی شود لوله های آب سرد و گرم از روی دهانه چاه یا اطراف آن عبور داده نشود . در صورت اجبار برای جلوگیری از فرسودگی لوله باید آنرا کاملاً ایزوله کرده، اگر لوله آب در مجاورت یا روی دهانه چاه ترکید و موفق به تشخیص ترکیدگی لوله آب شدید، بلافاصله شیر اصلی یا شیر مربوط به آن رشته لوله را ببندید.سعی کنید از روی چاه رفت و آمد نکنید ، بوسیله متخصصین از سالم بودن چاه اطمینان حاصل نمایید ،سپس در مورد مرمت لوله اقدام کنید . چنانچه متوجه ترکیدگی لوله آب نشوید آب جاری شده در اطراف چاه به درون میله چاه ، راه پیدا نموده و در بدنه چاه آب بریدگی ایجاد خواهد کرد که در نهایت طوقه چاه فرو خواهد ریخت ،

پر شدن چاه :

زمانیکه چاه پر شد ، سطح مایع در عمق چاه به زیر طوقه میرسد . اگر آب بصورت راکد بماند ممکن است طوقه ریزش نکند اما در چاههای فاضلاب بدلیل اینکه مرتباً از لوله های فاضلاب ، آب وضایعات وارد چاه میشود لذا با ورود آب بداخل چاه باعث بوجود آمدن موج در سطح مایع شده و حرکت مداوم امواج موجب شسته شدن یا ریزش تدریجی خاکهای زیر آجرهای طوقه شده که پس از مدتی، طوقه بدرون چاه فرو خواهد ریخت .

 

۳- شکستن لوله فاضلاب در مجاورت چاه :

شکستن لوله فاضلاب در مجاورت چاه ، چاه را ویران خواهد کرد ، لازم است در زمان لوله کشی فاضلاب به نکات ذیل توجه شود تا از بروز حادثه جلوگیری گردد :

الف : از توته های سیمانی اکیداًبرای انتفال فاضلاب استفاده نشود،چرا که این نوع لوله ها بسیار شکننده است . وکوچکترین لرزش یا زلزله آنرا خرد خواهد کرد یا اینکه پس از گذشت زمان اقشار ضایعات درون آنرا مسدود میسازد .

ب : لوله پلیکا دارای قابلیت انعطاف بوده و در برابر زلزله مقاوم بوده و بعلت صیقلی بودن داخل آن اقشار ضایعات آنرا از درون مسدود نمیکند ولی پس از خاتمه لوله کشی بایستی روی آنرا با مقداری خاک نرم پوشانید،تا لوله بر اثر برخورد با سنگ و خاک ترک مویی بر ندارد. البته در زمان استفاده، ترک موئی آنچنان قادر نخواهد بود مسیر آب را عوض کند و حتی عبور چربی و ضایعات موجب مرمت موقتی ترک موئی خواهد شد و حال چنانچه با گذشت زمان لوله بدلیلی مسدود شود و برای باز کردن آن را تحت فشار هوا قرار دهند آنوقت همان ترک موئی تبدیل به شکاف شده و در چنین حالتی آب از مسیر اصلی منحرف شده و خود را به داخل چاه می‌رساند و با ایجاد آب بریدگی بر بدنه چاه سبب ویرانی آن می‌گردد .

۴- عدم تعبیه گلدان در طوقه چینی :

نداشتن گلدان در طوقه چینی موجب خواهد شد که آبهای وارده به چاه با دیواره آن برخورد کند و باعث آب بریدگی گردد ، چاه بدون گلدان نشان داده شده .

• گذاشتن پایه های طوقه چینی بر روی خاک دستی وطوقه چینی غلط :

یک طوقه چینی زمانی ایمن است که پایه های آن بر روی خاک طبیعی گذاشته شده وبا آجر و ماسه سیمان چیده شده باشد . حداقل ارتفاع ۱۵۰ سانتیمتر است وحداکثر آن بستگی به سست بودن خاک دارد . گاهی به لحاظ سستی زمین از کف چاه با گذاشتن قالب های بتونی بدنه چاه را ایمن نموده و در خاتمه با همان روش طوقه چینی دهانه را میپوشانند .

قالب بتون کار گذاشته شده را نشان میدهد . طوقه چینی معمولی نشان داده شده است

• لوله هواکش را میتوان ، هم جداگانه از روی گلدان چاه به قسمت های انتهای ساختمان تعبیه کرد و هم با ادامه یکی از خطوط فاضلاب به قسمت انتهای ساختمان این عمل را انجام داد .

د- عدم تعبیه یا مسدود بودن لوله هواکش در چاه موجب خواهد شد گاز ها و بخارات درون

چاه به بیرون راه پیدا نکند و علاوه بر این چنین چاهی بوی تعفن را از مجاری فاضلاب (با سیفون و بدون سیفون ) بداخل ساختمان انتشار خواهد داد. بخارات موجود در عمق چاه تبدیل به قطرات آب شده و بر روی دیواره میله چاه می نشیند و قشری از خاک دیواره را تبدیل به گل میکند واین قشر گلی به درون چاه میریزد وچون هوای درون چاه بخار آلود است این وضع دوباره تکرار شده و پس از ریختن چندین لایه گل از دیواره چاه زیر طوقه خالی میشود و در اینجاست که عمل تخرییب دهانه چاه صورت میگیرد .

آزمایش لوله هواکش – لازم است حداقل سالانه یک یا دوبار لوله هواکش را امتحان نموده و از صحت عمل آن مطمین شد .

برای آزمایش لوله هواکش به دو نفر نیاز است .نفر اول مقابل لوله هواکشقرارگرفته و یک ورق کاغذ را بطور آزاد در برابر دهانهخروجی توته هواکش نگه میدارد . در این هنگام نفر دوم مقدار زیادی آب یکباره از طریق کفشورها وارد چاه میکند . با ورود آب بداخل چاه ،گاز ها از طریق لوله هواکش بیرون زده و کاغذ را حرکت میدهد که در این صورتلوله هواکش سالم است .

• درخت کاری در اطراف چاه :

درختکاری در کنار چاه موجب راه پیدا کردن ریشه درخت بدرون میله چاه شده و چون ریشه مرتباً در حال رشد است و هر روز بر قطر ریشه افزوده میشود ، اجباراً مقداری از دیواره چاه ریزش میکند . با نفوذ ریشه ها بدرون ، چاه از شکل طبیعی خود خارج شده و روز به روز با تحریک ریشه میله چاه ویران تر و در نهایت موجب فروکش کردن دهانه می گردد .

• زلزله های قوی :

چاه اگر دارای شرایط کاملاً ایمنی باشد در برابر زلزله های خفیف مقاومت میکند اما زلزله های قوی ممکن است چاه را ویران و یا لوله های فاضلاب را خرد کند . احتمالاً اگر چاه سالم ماندهباشد ولی لوله های فاضلاب شکسته شوند بعلت عوض شدن راه آب از مسیر اصلی در اطراف چاه آبهای جاری شده بدرون میله چاه راه پیدا کرده و آنرا ویران میکند .

اطلاعات ضروری در مورد چاه منازل :

۱-محل دقیق چاههای موجود در ساختمان

۲-محل دقیق چاههای پر شده و قدیمی و متروکه

۳-تاریخ حفاری

۴-تاریخ بازدید

۵-عمق میله و حجم وسمت انباری چاه

۶- نوع لوله های بکار رفته در فاضلاب

۷-محل عبور لوله های آب سرد و گرمدر مجاورت جاه

۸-فاصله چاه مورد استفاده از چاه پر شده قدیمی

۹-اگر خانه ای را خریداری یا اجاره کردید ،موارد مشروحه فوقو یا هر گونه اطلاعات لازم را در زمینه موجودیت چاهها از مالک قبلی سوال نمایید .

چاه چگونه ریزش میکند؟

چاه به هر دلیلی که ریزش کند شکل ظاهری آن قابل روییت است یا غیر قابل رویت .

اگر قابل روییت باشد بیننده در اولین لحظه برخورد متوجه محل ریزش میشود که از نظر بیننده نقطه خطر همانجایی است که فروکش کرده ولی باید توجه داشت که ناحیه خطر فقط حفره باز شده روی دهانه چاه نیست ، بلکه در بعضی مواقع بشعاع ۲ الی ۳ متر اطراف محل روییت از ناحیه زیر خالی شده ولی موزاییک ها در حالت عادی خود باقی میماننده در این خصوص باید توجه لازم را مبذول داشت .

ریزش های غیر قابل روییت

طوقه چاه فروکش میکند ولی موزاییک های کف بحالت عادی باقی میمانند . اینگونه ریزشها را     میتوان در زمان وقوع از طریق صدا تشخیص داد یعنی در صورتیکه سطح ضایعات در چاه بالا نباشدصدای غرش ریزش سنگ و خاک بدرون آب بگوش خواهدرسید . در اینجاست که اگر ساکنین ، محل دقیق چاه را بدانند به آن ناحیه نزدیک نمی شوند و چنانچه چاه پر باشد هیچگونه صداییدر زمان ریزش بگوش نمیرسد و اینگونه ریزش خطرناک ترین ریزشها است . اما پر بودن چاه از مدتها قبل بشرح ذیل اعلام خطر میکند :

• انتشار بوی تعفن از طریق مجاری فاضلاب در ساختمان
• نفوذ جانبی رطوبت به دیواره ها
• پس زدن آب از کف شورهای هم کف

وارد کردن بیش از حد مایعات نفتی برای از بین بردن حشرات موجب پر شدن چاه خواهد شد

متداول است در فصل گرما برای از بین بردن حشرات داخل چاه نفت درون آن میریزند . وقتی نفت به عمق چاه رسید در سطح مایع قرار میگیرد، پس از فرو رفتن آب موجود در عمق چاه بدرون خاک ، نفت که در سطح آب قرار گرفته بدلیل چرب بودن و ترکیب آن با ضایعات داخل چاه قادر به نفوذ در خاک نبوده با ایجاد قشر نازک جلو منافذ خاک را میگیرد و اگر ریختن مواد نفتی تداوم یابد این حالت در تمامی دیواره های بدنه چاه پدید آمده و عمل آبکش چاه انجام نخواهد شد و چاه خیلی سریع پر میشود

برای از بین بردن حشرات درون چاه در جاییکه مجرای مستقیمی بدرون چاه وجود داشته باشد بایستی از سموم و حشره کش های مخصوص بمقدار زیاد وارد چاه نمود که در این زمان دهانه تمامی مجاری باید برای چند ساعت مسدود گردد زیرا حشرات با برخورد به هوای مسموم درون چاه بسمت مجاری که به هوای آزاد راه دارد میروند که با بسته شدن دهانه کلیه مجاری گازهای مسموم تمامی محیط داخل چاه و لوله ها را فرا گرفته و حشرات در چنین وضعی ریشه کن خواهند شد . اما اگر همه کفشورها و انشعابات لوله های فاضلاب دارای سیفون باشند و مجرای مستقیم در دهانه چاه نباشد این روش غیر علمی است

کمک های اولیه نجات و امداد در زمان ریزش چاه

 

در صورتیکه چاه منزل یکمرتبه ریزش کرد و فرد یا افرادی را بکام خود کشید رعایت نکات ذیل ضروری است :

• حفظ خونسردی .
• اطلاع به نجاتگران آتش نشانی .
• با عجله به محل ریزش نزدیک نشویدممکن است اطراف محل ریزش بشعاع ۲ الی ۳ متر از زیر خالی شده باشد .
• در صورتیکه مصدوم قادر به حرکت و تکلم باشد آنرا دلداری دهید .
• از تراکم جمعیت در اطراف چاه جلوگیری نمائید کاملاً اطراف محل ریزش خلوت باشد .
• در جائیکه مصدوم باکمبود اکسیژن مواجهاست با توجه به اطمینان خاطر شما از استحکام اطراف محل ریزش که روی آن قرار خواهید گرفت با پاشیدن آب بصورت پودری (اسپری )بطوریکه این عمل موجب فرو ریختن سنگ و خاک به عمق چاه نشود میتوانید مقداری اکسیژن به مصدوم برسانید ، علاوه بر آن با وارد شدن آب سرد به عمق ، مقداری از گازهای درون چاه به بیرون رانده میشود ، که این عمل بوسیله پارچه توری که با کاه نمناک پرشده و به طنابی بسته شده بدرون چاه بحالت تلمبه زدن فرو بریم . بایستی توجه داشت که این اقدام در صورت عدم وجود وسائل بهتر با رعایت نکات فوق الذکر قابل انجام است .
• در صورتیکه چاه بعد از ریزش عمق زیادی نداشته باشد ومصدوم در سطح آوار ناشی از ریزش قرار گرفته باشد برای تخلیه گاز از جارو برقی هم میتوان استفاده کرد بدیهی است هر مقدار گاز با عمل جارو برقی تخلیه شود به همان مقدار هوای سالم بدرون چاه راه پیدا خواهد کرد .
• شیر فلکه اصلی آب ساختمان را فوراً ببندید تا از احتمال ورود آب از لوله های فاضلاب ساختمان به چاه جلوگیری شود .
• در صورتیکه چاه در مکان سر بسته قرار دارد کلیه پنجره ها و درب ها را باز کنید تا گاز خارج شده از عمق بسهولت تخلیه شود .
• از وارد شدن افراد غیر حرفه ای و ناوارد بدرون چاه خودداری نمائید .
• پس از رسیدن نجاتگران آتش نشانی به محل هر گونه اطلاعات لازم را با خونسردی به آنها بدهید و ابتکار عمل را به آنها واگذار نمائید

خود آزمائی

1. سقوط انسانی همزمان با ریزش به عمق چاه مشاهده میشود ،آیا میتوان بمنظور نجات جان شخص سریعاً خود را به محل ریزش رسانده و از سرنوشت آن اطلاعاتی بدستدآورد ؟
2. گاهی خطر ناشی از سقوط در هنگام فروکش چاه ، انسان را از پا در نمی آورد بلکه گاز موجود در عمق چاه موجب مرگ شخص میشود . برای رسانیدن هوای سالم بدرون چاه از چه وسائلی میتوان استفاده نمود ؟
3. در زمان پاشیدن آب بدرون چاه چه نکاتی باید رعایت شود ؟
4. میدانیم نجاتگران بوسیله الکتروموتور هوا را وارد عمق چاه میکنند . با ورود هوا ، گاز عمق چاه به بیرون رانده میشود. با توجه به اینکه استفاده از جاروبرقی و آب پودری از جمله کمکهای اولیه میباشد که قبل از رسیدن نجاتگران اعمال میشود در جائی که امکان استفاده از وسائل فوق نیست ، برای خارج کردن گاز یا رسانیدن هوا به عمق چاه از چه وسیله دیگری میتوان استفاده کرد ؟
5. چرا پس از خاتمه لوله کشی فاضلاب برروی لوله های پلیکا خاک نرم می ریزند ؟
6. چاههائیکه در زمین شنی حفر شده زودتر پر میشود یا چاههای زمین رسی ؟
7. وجود یک یا چند حلقه چاه پر شده قدیمی در اطراف چاه جدید دردست استفاده در پر شدن چاه چه نقشی دارد ؟
8. پر شدن چاه چه رابطه ای با فروکش چاه دارد ؟
9. صدای ریزش و غرش سنگ و خاک ناشی از ریزش دهانه چاه چه موقع بگوش نمیرسد ؟
10. چرا به ساکنین خانه ها توصیه میشود مکان چاههای موجود در منزل را بدانند ؟
11. چاه بدون گلدان چرا زودتر ریزش میکند ؟
12. نقش گلدان در چاه چیست ؟
13. گازها وبخارهای درون چاه از کجا به بیرون راه پیدا میکنند ؟
14. اگر دهانه لوله هواکش چاه را در پشت بام بمنظور جلوگیری از انتشار بوی تعفن بستند ، اثرات منفی آن چیست ؟
15. چاه در جائی حفاری شده که خاک آن محل تماماً دستی یا سست است ، برای جلوگیری از ریزش چاه در اینده چه اقداماتی باید صورت گیرد ؟
16. بستن شیر فلکه اصلی ساختمان در زمان ریزش چاه به چه منظور است ؟

انواع چاه :

الف )چاه آب :

میله

میله و انباری

میله و انباری های متعددکه این انباری ها با هم از زیر متصل هستند که به انها قنات گویند ..

ب ) چاه فاضلاب :

میله

میله و انباری

میله و انباری های متعدد که این انباری ها با هم از زیر متصل هستند که به آنها قنات گویند

ج)چاه اکتشاف :

میله

میله انباری

میله و انباری های متعدد که این انباری ها با هم از زیر متصل هستند که به آنها قنات گویند .

د ) چاه طبیعی :

حفره های زمینی

غارهای افقی

غارهای شیب دار

غارها یا شکاف های عمودی

در حوادث چاه معمولاًخطرات زیر وجود دارد :

الف : سقوط فرد :

• صدمه دیدگی و یا مرگ در اثر سقوط فرد به داخل چاه
• سقوط بر روی اجسام تیز و برنده بجای مانده در داخل چاه
• مرگ در اثر عدم خروج فرد مصدوم از داخل چاه

ب : سقوط اجسام بر روی فرد :

۱- سقوط مصالح ساختمانی بر روی فرد مصدوم

۲- سقوط لوازم منزل بر روی فرد مصدوم

۳- سقوط افراد بر روی فرد مصدوم

ج : خفگی :

۱- خفگی ناشی از ریزش دیواره چاه برروی فرد

۲- خفگی ناشی از وجود گازهای سمی موجود در چاه

۳-خفگی ناشی از وجود آب در داخل چاه

۴- خفگی ناشی از عدم وجود اکسیژن در داخل چاه

روش های جلوگیری از سقوط افراد به داخل چاه :

• طوقه چینی صحیح و اصولی
• بازرسی به موقع از وضعیت چاه
• حفر چاه در جاهای کم رفت و آمد منزل
• استفاده از الوار و یا نردبان هنگام خارج کردن فرد مصدوم از داخل چاه

روش های جلوگیری از سقوط اجسام بر روی فرد در چاه :

• از تجمع اجسام سنگین برروی چاه خوداری شود
• روی چاه بصورت درست بوسیله موزائیک و یا سنگ پوشیده شده باشد
• از تجمع افراد در اطراف چاه پس از ریزش جلوگیری شود
• دور کردن وسائل سنگین از اطراف چاه پس از ریزش
• استفاده از الوار و یا نردبان در اطراف طوقه چاه جهت جلوگیری از سقوط افراد به داخل چاه

روش های جلوگیری از خفگی در حوادث چاه :

• طوقه چینی صحیح و اصولی
• نصب هواکش در کلیه چاه های آب و فاضلاب
• ارسال یک دستگاه سیلندر هوا به داخل چاه جهت نجات مصدوم از خفگی
• ورود و خروج آب در چاه ها ی فاضلاب یکسان باشد
• هر گونه عملی که منجر به پر شدن چاه گردد

اقدامات لازم در خصوص نجات جان مصدومین حادثه چاه :

• کسب اطلاعات لازم در خصوص چاه مورد حادثه از ساکنین محل
• اقدامات ایمنی در خصوص :

الف ) نزدیک شدن نجاتگر به دهانه چاه

ب )مطمئن شدن از عدم وجود گازهای سمی و قابل اشتعال در داخل چاه

ج )مطمئن شدن از وجود هوا در داخل چاه

د  )مطمئن شدن از عدم ریزش چاه

۳- اعزام یک نفر نجاتگر به داخل چاه جهت دسترسی به مصدوم در داخل چاه با تجهیزات کامل

۴- انجام کمک های اولیه بر روی فرد مصدوم

۵- رها ساختن فرد مصدوم و یا آزاد کردن فرد مصدوم و آماده کردن او برای خروج از چاه

۶- انتقال وخارج نمودن فرد مصدوم از داخل چاه

۷-اقدامات ایمنی در خصوص چاه مورد حادثه در خاتمه کار

گاز های موجود در چاه عبارتند از :

۱-هیدروژن سولفوروH2S (سولفید هیدروژنSH2)

۲-متانCH4

۳-امونیاکNH3

۴-منو اکسید کربنCO

۱-سولفید هیدروژنSH2

گازیست بی رنگ با بوی شبیه تخم مرغ گندیده وبسیار سمی که از تجزیه مواد پروتئینی در داخل چاه حاصل میشود . این گاز قابل اشتعال بوده و با تشکیل یک مخلوط قابل انفجار در یک دامنه وسیع میدهد و باعث انفجار در چاه های فاضلاب میشود . این گاز سنگین تر از هوا بوده و در کف چاه میماند . این گاز سبب تحریکات چشمی و تنفسی میگردد . حد استانه آن برابر ۱۰ قسمت در میلیون است و در غلظت های زیاد سبب مرگ فوری می شود حتی یک تنفس از آن در غلظت های زیاد میتواند منجر به مرگ شخص شود . برای مقابله با آن باید از دستگاه تنفسی استفاده شود .فرمول سوختن آن بصورت زیر میباشد

۲H2S    ۳O2       ۲SO2   ۲H2O

۲- متان CH4