آلودگی صوتی و سر و صدا

آلودگی صوتی و سر و صدا

امروزه در حالی که همه نگاه­ها به سمت آلودگی هوا معطوف شده، معضل آلودگی صوتی به صورت کاملا چراغ خاموش سلامتی میلیون­ها نفر به ویژه شهروندان کلان­شهرها را با خطراتی جدی مواجه می­سازد. در سال­های اخیر آلودگی صوتی به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی انسان­ها در مناطق شهری، در سراسر جهان به رسمیت شناخته شده است. آلودگی صوتی یکی از مهم­ترین مشکلات زیست­محیطی شهرها محسوب می­شود که شدت آن در سال­های اخیر به دلیل افزایش تراکم جمعیت در شهرها، افزایش تعداد وسایل نقلیه موتوری، افزایش صنایع در مجاورت شهرها و افزایش فعالیت­های ساختمان­سازی روبه افزایش بوده است. در ایران بیش از دو دهه است که آلاینده­های زیست­محیطی آب، خاک و هوا مورد توجه روزافزون قرار گرفته­اند، اما درمورد آلودگی­های صوتی هنوز جای کار بسیار زیاد است. در حالی که افزایش فعالیت­های مختلف در خدمات شهری جهت گذراندن زندگی موجب گردیده است تا آلودگی صدا به عنوان یک مشکل اجتماعی بروز نماید، متاسفانه اهمیت و جایگاه آلودگی صدا در کشور ما مانند بیشتر آلودگی­ها چندان روشن و مشخص نشده است. مطالعات بسیاری حاکی از افزایش گسترش آلودگی صدا در شهرهای بزرگ ایران دارند. آلودگی صوتی در شهرها و عواقب آن برای جامعه، محققان زیادی را بر آن داشت که در چندین کشور از جمله ایران روی این مساله تحقیق و مطالعه کنند. نتایج مطالعاتی که در شهرهای مختلف کشور از جمله زنجان، قزوین، تهران، کرمان، یزد، ساری، خرم آباد، یاسوج و اصفهان با استفاده از دستگاه­های مختلف ترازسنج صوتی انجام شده است، نشان دادند که در مقایسه با استانداردهای زیست­محیطی، در اغلب ایستگاه­های موردنظر اندازه­گیری این شهرها، سر و صدا بالاتر از حد استاندارد می­باشد

تخریب جنگل ها و مراتع

امروزه تبدیل جنگل­ها و مراتع به اراضی کشاورزی به یکی از نگرانی­های قابل توجه در سطح دنیا در زمینه تخریب محیط­زیست و تغییر اقلیم جهانی تبدیل شده است. تغییر کاربری اراضی در مناطق شمالی ایران معمولا با کاهش میزان ماده آلی و مواد مغذی خاک همراه بوده و به تخریب ساختمان خاک و تغییر توزیع و پایداری خاکدانه­ها منجر می­شود. خاک­های اراضی جنگلی به علت دارا بودن مواد آلی زیاد و ساختمان مناسب همواره مورد توجه بوده­اند، ولی تغییر در مدیریت و کاربری آن­ها و اعمال خاکورزی، تاثیر عمده­ای بر میزان ماده آلی و دیگر ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک می­گذارد. تغییر کاربری زمین و تخریب اکوسیستم­های طبیعی به ویژه جنگل، به دلیل رشد جمعیت و افزایش نیاز جهانی به غذا صورت گرفته و پیشرفت فناوری و فرصت­های اقتصادی، باعث دخالت انسان در تغییر تعداد زیادی از اکوسیستم­ها شده است. بنابراین با توجه به استفاده بی رویه از مراتع، تخریب جنگل ها و منابع طبیعی، فرسایش خاک افزایش می باید و در نتیجه طوفان های گرد و غبار نیز افزایش خواهد یافت.

پسماندها

پسماندها یکی از مهم‌ترین منابع آلوده‌سازی‌ خاک‌ها محسوب می‌شوند. پسماندها می‌توانند به داخل زمین نفوذ کنند و منابع آبی را نیز آلوده کنند. این در حالی است که همه کشورهای پیشرفته پسماندها را طلای کثیف می‌نامند و با بازیافت و تولید کمپوست به زباله‌ها ارزش افزوده می‌دهند. یکی از مهم‌ترین و خطرناک‌ترین زباله‌های شهری، زباله‌های بیمارستانی است که بخشی از بافت بدن یک بیمار، سوزن‌های آلوده به بیماری‌های خطرناک، تیغ‌های جراحی بیماران حاوی بیماری ایدز و …. قسمتی از پسماندهایی است که از بیمارستان، همراه با صدها هزار تن پسماند معمولی جمع­آوری می‌شوند.  موضوع دفن بهداشتی زباله در ایران هنوز هم موضوع جدیدی به شمار می آید، زیرا در اکثر مناطق ایران هنوز دفع زباله به صورت تلنبار، سوزاندن و در مواردی به صورت دفن غیربهداشتی صورت می گیرد. مکانیابی نادرست محل دفن پسماند باعث آلودگی آب های زیرزمینی، آلودگی هوا، انتشار بیماری ها و… در مناطق پیرامون شده است. فعالیت های کنونی مدیریت پسماند در انجام اقدامهای اساسی، زیاد موفق نبوده و علت آن ناقص بودن سیستم و عدم توجه به عناصر موظف و پشتیبان سیستم مدیریت پسماندهای شهری است. در سالهای اخیر در چند شهر با کمک وزارت کشور و شهرداری ها اجرای طرحهای دفن بهداشتی انجام شده است، اما به نظر می رسد فرهنگ سازی، آموزش و تشویق مردم نسبت به تفکیک پسماندها از مبدا امری ضروری است و باید مدیریت پسماند را از خانه های مردم آغاز کرد تا در مراحل تکمیلی این فرآیند تسهیل گردد.

نتیجه گیری

به نظر می رسد با توجه به مشکلات یاد شده یک همکاری و همدلی بین نهادها، سازمان ها و مردم نیاز است تا با ارائه، آموزش و اجرای راهکارهای مدیریتی نوین و مناسب و الگوبرداری از کشورهای پیشرفته در زمینه نگهداری محیط زیست، از افزایش آلودگی و مشکلات در محیط زیست ایران جلوگیری شود و با نگاه به توسعه پایدار برای آیندگان برنامه ریزی اصولی صورت گیرد.